سوء تغذیه؛ معضل کودکان در سیستان و بلوچستان

سوء تغذیه معضل جدیدی که دامنگیر کودکان سیستان و بلوچستان به ویژه دختران و مادران شده و نسل آینده را در معرض خطر لاغری و کوتاه قدی قرار داده است.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ به نقل از ایرنا، رفع معضل سوء تغذیه، لاغری و کوتاه قدی یک پنجم کودکان زیر پنج سال سیستان و بلوچستان با توجه به اهمیت موضوع نیازمند یک برنامه جامع و دراز مدت با تامین منابع مالی و نیروی انسانی مورد نیاز است.

سوء تغذیه ناشی از رژیم غذایی نامتعادل است و کسانی که این مشکل را دارند یا غذای خیلی کم یا خیلی زیاد مصرف می کنند و در هر دو صورت در رژیم غذایی آنان یک یا چند ماده مغذی وجود ندارد.
این مشکل زمانی بروز می کند که بدن غذای کافی برای رشد و سالم بودن را دریافت نکند.
سیستان و بلوچستان به عنوان پهناورترین استان از جمله مناطق محروم کشور است که هم اینک از نظر سو ء تغذیه در شرایط بحرانی به سر می برد به طوری به گفته بسیاری از مسوولان و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان بسیاری ازکودکان استان از وجود این اختلال رنج می برند.
با توجه به اهمیت سوء تغذیه که یک مشکل بین بخشی است می توان با اشتغال زایی و کمک به افزایش درآمد مردم، آموزش، فرهنگ سازی مناسب، توسعه کشاورزی مطلوب و دیگر فاکتورهای تاثیر گذار در زمینه پیشگیری و رفع سوء تغذیه و ناامنی غذایی اقدام کرد.
برای ریشه کنی سوء تغذیه در سیستان و بلوچستان با توجه به شرایط بحرانی آن طراحی و اجرای یک برنامه جامع و دراز مدت ضروری است و در این زمینه نخستین گام تامین منابع مالی و انسانی مورد نیاز این برنامه است تا دیگر در این استان شاهد بروز این مشکل و عوارض ناشی از آن نباشیم.
به گفته برخی از بانوان ساکن در نقاط مختلف سیستان و بلوچستان؛ فقر، بی سوادی، کمبود درآمد خانوار و نبود آشنایی با غذاهای مقوی از مهمترین عوامل بروز سوء تغذیه، لاغری، کم وزنی و کوتاه قدی در کودکان استان است.
تغذیه درست، دریافت ویتامین ها و مواد مغذی از مهمترین عوامل حفظ و تامین سلامت افراد است و رعایت اصول تغذیه در زنان و دختران نقش مهمی در جلوگیری از بروز مشکلات برای کودکان در آینده خواهد داشت.

به عقیده کارشناسان، زنان و دختران به ویتامین و آهن بیشتری نسبت به مردان نیاز دارند و در صورتی که این نیاز تامین نشود به سرعت در معرض ابتلا به کم خونی و فقر آهن قرار می گیرند.

شماری از بانوان استان در گفت و گو با خبرنگاران ایرنا، تغذیه نامناسب و بهره مند نبودن از غذاهای با کیفیت را عامل اصلی بوجود آمدن مشکلات جسمی برای این قشر عنوان کردند.

مریم شهنوازی، یکی از شهروندان گفت: کمبودهای ناشی از تغذیه سبب شده تا بانوان ساکن سیستان و بلوچستان زایمان های پرخطر داشته باشند و به همین دلیل آمار مرگ و میر مادران در این استان نسبت به شاخص های استاندارد افزایش یابد.

به گفته وی، مشکل سوء تغذیه بیشتر به خانوارهای ساکن در اطراف و مناطق حاشیه ای شهرهای استان مربوط می شود، زیرا بیشتر ساکنان این مناطق از درآمد بسیار پایینی برخوردارند، به طوری که برخی از آنان بعضا فقط با درآمد یارانه ها زندگی می کنند و هزینه خرید مواد غذایی مناسب را ندارند.

آسیه مهرانفر به عنوان یک بانوی شاغل استان معتقد است رعایت تنوع، تعادل و مقدار در برنامه غذایی روزانه به حفظ و تامین سلامتی بانوان به ویژه زنان باردار کمک می کند.

وی اظهار کرد: تغذیه نقش مهمی در تکامل جسم و توانمندی های ذهنی و جسمی انسان دارد و باید به آن اهمیت داده شود.

وی گفت: بسیاری از بانوان ساکن در نقاط مختلف سیستان و بلوچستان از اصول مهم تغذیه ای خود هیچ گونه اطلاع و شناختی ندارند.

به گفته وی نه تنها در سیستان و بلوچستان بلکه در سراسر کشور ، سوء تغذیه و کمبود پروتئین از شایع ترین مشکلات در دوران کودکی بوده که سبب کوتاهی قد و کم وزنی کودکان، کاهش توان سیستم ایمنی بدن و افزایش ابتلا به بیماری های مختلف می شود.

وی گسترش بیماری های متابولیک نظیر قلب و عروق، دیابت، انواع سرطان ها و چاقی در شهرها را از عوامل عمده مشکلات ناشی از تغذیه نامناسب برشمرد.

یکی از کارشناسان بهداشت تغذیه با اشاره به عوامل کوتاهی قد و کم وزنی کودکان، ناآگاهی را نیز مزید بر علت می داند و می گوید: شماری از زنان روستایی استان با وجودی که طلا، جواهرات و زیورآلات گران قیمت با میلیونها تومان ارزش را به همراه خود دارند اما خود و فرزندانشان دچار سوء تغذیه هستند؛ این زنان پوشیدن لباسهای گران قیمت دست دوز به اصطلاح محلی (دس دوچ)، استفاده از انواع زیورآلات، النگو، گوشواره و انگشتر را مقدم بر تغذیه می دانند.

فقر مالی خانواده ها در سیستان و بلوچستان از عوامل عمده به وجود آمدن مشکلات تغذیه ای و ابتلا به انواع بیماری ها محسوب می شود.

عصمت بلوچی یکی از بانوان استان که دو فرزندش مشکل سوء تغذیه دارند گفت: همسرم با شغل کارگری نمی تواند هزینه های آب، برق، تلفن و پوشاک اعضای خانواده را تهیه کند و درآمد کافی برای خرید انواع مواد غذایی، سبزیجات و میوه نداریم.

پریسا میربلوچزهی یکی دیگر از زنان استان بیان کرد: بسیاری از خانوارهای استان به دلیل مشکلات مالی به گروه های اصلی مواد غذایی شامل نان و غلات، گوشت، حبوبات، تخم مرغ، مغزها، شیر و لبنیات، میوه ها و سبزی ها دسترسی ندارند و دستگاه های بهداشتی نیز در این زمینه اطلاع رسانی کافی را انجام نمی دهند.

وی می گوید: بسیاری از خانواده های روستایی استان فقط با یارانه نقدی روزگار می گذرانند و سبدهای غذایی که توسط کمیته امداد برای فرزندانشان داده می شود قبل از رسیدن به کودکانشان مورد مصرف دیگر اعضای بزرگ خانواده قرار می گیرد و چیزی برای بهبود کودک دچار سوء تغذیه باقی نمی ماند.

بیش از سه هزار کودک زیر شش سال نیکشهری از سوء تغذیه رنج می برند.

مدیر کمیته امداد امام خمینی نیکشهر سیستان و بلوچستان گفت: افزون بر سه هزار کودک زیر شش سال نیکشهری از سوء تغذیه رنج می برند.

عبدالناصر ریگی افزود: مهمترین دلایل سوء تغذیه کودکان در نیکشهر، فقر، بیسوادی، کمبود درآمد سرپرست خانوارها و عدم آشنایی استفاده صحیح از رژیم غذایی مقوی و تغذیه مناسب است.

وی با اشاره به اینکه امنیت تغذیه کودکان زیر شش سال از سال 1376 با همکاری دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در شهرستان نیکشهر با هدف کمک به بهبود تغذیه کودکان اجرا شده است، افزود: تاکنون یک هزار و 500 کودک که آهنگ رشدشان متناسب با سن آنان نیست تحت حمایت کمیته امداد قرار دارند.

وی افزود: به هر یک از کودکان دچار سوء تغذیه تحت پوشش در نیکشهر ماهیانه یک سبد غذایی شامل مواد پروتئینی به ارزش 600 هزار ریال تحویل می شود.

وی بیان کرد: سوء تغذیه مادران باردار در مناطق محروم این شهرستان یکی از شاخص های تولد کودکان معلول و کم وزن است که توجه جدی همه مسوولان دستگاههای اجرایی و مردم خیر و نوعدوست طلب می کند.

مدیر کمیته امداد امام خمینی نیکشهر ادامه داد: اعتبارات کمیته امداد محدود است ولی در عین حال در سال گذشته به 53 مادر باردار که از رژیم غذایی نامناسب رنج می بردند از محل زکات مساعدت شده است.

ریگی گفت: علاوه بر مساعدتها و تحویل سبد کالا نسبت به آموزش خانواده های دچار سوء تغذیه توسط کارشناسان شبکه بهداشت و درمان در زمینه تغذیه انجام شده است ولی بخاطر فقر و بیسوادی چندان مثمر ثمر نبوده است.

سوء تغذیه به ویژه در میان مردم مناطق محروم و ساکن حاشیه شهرها بیشتر مشهود است و حتی در برخی شهرهای بزرگ نیز به سبب ناآگاهی خانواده ها در استفاده صحیح از غذاهای مقوی و مغذی گسترش پیدا کرده است.