اجلال قوامی، سخنگوی سازمان حقوق بشر کردستان و دانا سیدعباسی از شهروندان اهل کردستان از جمله کسانی هستند که پس از احضار و بازجویی در پلیس فتا به شعبه اول بازپرسی دادسرای کردستان احضار شده‌اند. این منبع آگاه گفت: «اجلال قوامی در پلیس فتا در سنندج در ارتباط با اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ و کانال‌های تلگرامی مخالف حکومت تحت بازجویی قرار گرفته و روز دوشنبه، پنجم فروردین ماه در شعبه اول بازپرسی دادسرای کردستان با شکایت بسیج رسانه به ارتباط و همکاری با کانال‌های مخالف نظام و نشر اکاذیب و مطالب خلاف قانون متهم شده است. این در حالی است که او و دانا سیدعباسی به صورت شفاف فعالیت می‌کنند و نقد و اعتراضات خود را با هویت خود منتشر و ارتباطی با کانال‌های تلگرامی مورد ادعایی ندارند.»
او گفت: «احضارها از اوایل اسفند ماه آغاز شد و بسیاری از فعالان مدنی در شهرهای مختلف استان‌های کردنشین در ایران همزمان به پلیس فتا و اداره اطلاعات این استان‌ها احضار شدند. برخی به ارتباط با کانال‌های مخالف نظام متهم شده‌اند و تعدادی از فعالانی که به اداره اطلاعات احضار شده بودند به شدت تحت فشار قرار گرفتند که از هرگونه تحرک و برنامه‌ریزی برای نوروز پرهیز کنند. هرسال فعالان مدنی در شهرهای مختلف مراسم نوروز را برگزار می‌کردند و به هیچ فرد و فعال مدنی اجازه ندادند مراسم نوروز را مثل سال‌های گذشته برگزار کنند. خودشان یک جایی تعیین کردند و متولی نهادهای دولتی شدند. هشدار و تذکر دادند که نه مردم را دعوت می‌کنید برای مراسم نوروز و نه جایی برگزار می‌کنید. چنین موردی را اصلا تاکنون نداشته‌ایم و این اولین بار است. یک بدعت و خلاف قانون است. حتی در روستاها، کسانی که در سال‌های گذشته مراسم نوروز را برگزار می‌کردند خواسته‌اند و اجازه ندادند مراسم بگیریم.»
براساس اطلاعات رسیده صباح حسنی، هاشم حسامی، هیوا یوسفی و اجلال قوامی در کردستان، سلیمان عبدی، محمد عابدی، علی حسینی، مظفر ابراهیم پور و حسن محمودی، عطا رحمان زاده، لقمان قریشی، هژیر شریفی، ژیار وحیدی و یاسر احمدی در دیگر شهرها و روستاهای کردنشین ازجمله افرادی هستند که به اداره اطلاعات و پلیس فتا احضار و بازجویی شده‌اند. محمود جباری، حمدالله کارساز، امین جداری، حبیب مجیدی دیگر افرادی هستند که احضار شده‌اند.
سه شهروند در کردستان و دیگر شهرهای کردنشین در مصاحبه‌ای تایید کرده‌اند که طی هفته‌های اخیر به پلیس فتا احضار و تحت بازجویی قرار گرفته‌اند. یکی از این شهروندان گفت که از سوی اداره اطلاعات ایلام احضار و به او گفته‌اند که حق هیچ گونه فعالیتی در جهت برگزاری مراسم نوروز ندارد. او گفت: «فعالان مدنی کرد سال‌ها است کمپینی با عنوان نوروز خاکی‌پوشان راه اندازی کرده‌اند که همزمان با برگزاری مراسم نوروز از مردم کرد می‌خواهند با لباس کردی به رنگ خاک در این مراسم شرکت کنند که بیشتر برای اتحاد مردم کرد است اما در اداره اطلاعات گفتند که این مراسم برخلاف شئونات اسلامی است و با هر حرکتی در این زمینه برخورد شدید خواهد شد.»
یک شهروند دیگر گفت که در اسفند ماه۱۳۹۶ سه بار به پلیس فتا در کرمانشاه احضار شده و در ارتباط با کانال های تلگرامی مخالف حکومت تحت بازجویی قرار گرفته است. او گفت: «من هیچ ارتباطی با هیچ کانال تلگرامی کرد و غیرکرد موافق یا مخالف نظام ندارم اما هیچ توجهی به توضیحات من نکردند و گفتند بعد از عید پرونده‌ام به دادسرا ارسال خواهد شد.»
یک شهروند کرد در سنندج که به پلیس فتا در این شهر احضار و بازجویی شده گفته است: «برخوردشان خیلی بد بود اصلا اجازه هیچ توضیحی نمی‌دادند و تلاش داشتند که اتهاماتی که می‌زنند را به من بقبولانند؛ می‌گفتند که درباره اعتراضات دی ماه ۹۶ من به کانال‌های تلگرامی که خارج از کشور هستند خبر می‌داده‌ام و تشویش اذهان و نشر اکاذیب کرده‌ام. گفتند که منتظر احضاریه باشم و پرونده‌ام را می‌فرستند شعبه اول بازپرسی دادسرای سنندج. فقط من نیستم و خیلی‌ها این مدت احضار شده‌اند و گویا سناریوی جدیدی نوشته شده که دارند اجرا می‌کنند.»
پیش‌تر دادستان عمومی و انقلاب استان کرمانشاه گفته بود که قرار نهایی و کیفرخواست برای ۴۳ نفر از شرکت کنندگان در اعتراضات دی‌ماه سال گذشته صادر و پرونده جهت رسیدگی به دادگاه ارسال شده است. آقای صادقی گفته است “تاثیرپذیری افراد بازداشت شده به حسب شرایط سنی از فضای مجازی زیاد بوده است”.
در جریان اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶، در سنندج سارو قهرمانی و کیانوش زندی روز ۱۲ دی ماه مفقود شدند. پیکر آنها ۲۳ دی ماه به خانواده‌های شان تحویل و در حضور نیروهای امنیتی به خاک سپرده شد. کمیته پیگیری بازداشت‌های دی ماه ۹۶ روز بیست و سوم دی ماه اعلام کرد پیکر سارو قهرمانی شهروند بازداشت شده سنندجی بعد از ۱۱ روز، صبح بیست و سوم دی توسط نیروهای امنیتی به پدر و مادر وی تحویل و تنها با حضور پدر و مادر و در غیاب دیگر اعضای خانواده یا بستگان به خاک سپرده شده است.
لازم به یادآوری است که هشت تن از بازداشت‌شدگان اعتراضات اخیر در تبریز، طی دو پرونده جداگانه توسط شعب ۱۰۳ دادگاه کیفری تبریز و شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز به حبس‌های تعلیقی و تعزیری محکوم شدند. از میان بازداشت شدگان یک خانم بابت “ظاهر شدن در انظار عمومی بدون داشتن حجاب شرعی از طریق برداشتن روسری خود در خیابان” محکوم شده است.
در اعتراضات اخیر که بعضاً با عنوان «اعتراضات دی‌ماه» از آن یاد می‌شود، تعداد پرشماری از افراد در شهرهای مختلف بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفتند. طی این اعتراضات در سراسر ایران دست‌کم ۲۵ تن کشته و حدود پنج هزار نفر نیز بازداشت شدند.
رحمانی فضلی، وزیر کشور در گفتگوی تازه خود اذعان کرد: “اعتراض های دی‌ماه در ۱۰۰ شهر ایران روی داد که این اعتراضات در ۴۰ شهر به خشونت کشیده شد”.
برخی از بازداشت‌شدگان با تودیع وثیقه و تا زمان برگزاری دادگاه آزاد شده‌اند و برخی از آنها نیز به زندان منتقل شده‌اند. با این حال کماکان از سرنوشت و یا محل نگه‌داری شماری از بازداشتی‌ها اطلاع دقیقی در دست نیست.
آغاز اعتراضات در شهر مشهد در تاریخ ۸ دی‌ماه ۱۳۹۶ بود، اما ناآرامی‌ها به سرعت به شهرهای دیگر تسری یافت. نیروهای امنیتی با خشونت کشنده روزافزون به این اعتراضات پاسخ داده‌اند.کمپین حقوق بشر درایران 9 فروردین
