تهیه و تنظیم گزارش و نموداراز : احسان حیاک Ehsan Hayak
یادآوری:با توجه به سانسور خبری حاکم بر رسانه های ایران، این گزارش تنها بیانگر گوشه هائی از نقض حقوق اقوام مختلف ایرانی است که توسط خبرگزاری های مورد تائید ایران، بازتاب داده شده است و نمیتواند بیانگر نقض گستردۀ این قشر بزرگ از هم میهنانمان باشد.
همچنین از آنجا که دولت جمهوری اسلامی اجازه فعالیت به مدافعان حقوق بشر را نمیدهد، بویژه فعالیت درمحدوده گزارشگری و تهیه آمار نقض حقوق بشر، بازهم گزارش پیش رو تنها می‌تواند بازتاب حجم بسیار اندکی از نقض گسترده حقوق اقوام و ملیت های گونلگون در ایران باشد.
همکاران ما با باور به اینکه نقض حقوق بشر شامل مرور زمان نمیشود، تمامی تلاش خود را در زمینه تهیه و گرد آوری اسناد و شواهد نقض حقوق ایرانیان داخل و خارج از مرزهای ایران بکار گرفته اند با این امید که بتوانند روزی برای اجرای عدالت، باز پس گیری حقوق پایمال شده قربانیان و بازماندگان آنان، همچنین زندانیانی که به شیوه های مختلف موردشکنجه قرار گرفته اندمورد استفاده قرار دهند، از اینرو اعضای کمیته دفاع از حقوق اقوام و ملل ایران تا زمان تحقق این آرمان و شرایط مناسب، گردآوری اسناد و شواهد نقض جقوق بشر در ایران، افشا و انتشار آن را گامی میدانند بسیار ارزشمند و در همین مسیر تمامی تلاش خود را به کار خواهند گرفت.
احضار:
مولوی عبدالغفار نقشبندی امام جمعه اهل سنت راسک ۳۰ اردیبهشت توسط وزارت اطلاعات تهدید شد.از سوی دیگر اطلاعات سپاه نیز به طور جداگانه نامبرده را احضار و مورد بازجویی قرار داده است، وی در خطبه نماز جمعه ۲۸ اردیبهشت با انتقاد از مشکلات مردم در بلوچستان گفته بود: “اگر ملت بلوچ صدای خود را بلند کند پایه های حکومت ریزش می‌کند کمپین فعالین بلوچ 1 خرداد
دادگاه انقلاب شهر سقز ٨ تن از فعالین مدنی این شهربنام های .سید علی حسینی معلم زبان انگلیسی، سلیمان عبدی معلم هنرستان، محمد عابدی نویسندە و محقق ، لقمان قریشی، مظفر ابراهیم پور فعال محیط زیست، هژار شریفی ، عطا رحمان زادە معروف بە عطا شمال و ماموستا ملا حسن محمودی امام جمعە روستای کانی نیاز. را برای روز سەشنبە ٢٩ خرداد احضار کردە است هه نگاو 28خرداد
احکام صادره :
حامد سپهری“ و ”جعفر ابراهیمی“ دو فعال محیط زیستی اهل بوکان از سوی دستگاه قضایی ایران بە اتهام ”تبلیغ علیە نظام ” ترتیب بەیک سال و ٦ ماه حبس محکوم شدەاند.این دو فعال محیط زیست از اعضای فعال انجمن محیط زیستی ”ولات“ در بوکان هستند. هه نگاو 3 خرداد
یک جوان ١٨ سالە اهل سردشت با هویت ”میلاد کاژی“ از دادگاه انقلاب این شهر بە تمل ١٠ سال حبس محکوم گردید.دادگاه هفتە گذشتە این حکم را بە اتهام ”همکاری با احزاب کوردستانی اپوزسیون ایران“ بە این جوان ١٨ سالە تحمیل کردە است.هه نگاو 5 خرداد
تیمور خالدیان فعال مدنی اهل ملایر در شعبه اول دادگاه ملایر به اتهام شرکت در اعتراضات سراسری دی ماه ۹۶، به ۲۳ ماه حبس تعزیزی و تعلیقی محکوم شد.گفته می شود رییس شعبه اول دادگاه ملایر، بدون رسیدگی به موضوع ضرب و شتم و آزار جنسی وی در زمان بازداشت، این حکم را صادر کرده است همچنین در حکم صادر شده نوشته شده است : تیمورخالدیان در برنامه زنده بی بی سی علیه نظام صحبت کرده در حالی که ایشان نه با بی بی سی و نه هیچ تلویزیون دیگری گفتگو نکرده است. 15 خرداد مونیتور حقوق بشر
شعبه دو دادگاه انقلاب تبریز حکم چهار تن از شهروندان بازداشت شده در اعتراضات سراسری دی ماه در این شهر را به صورت گروهی صادر کرد. بر اساس احکام صادر شده، ۳ تن از این افراد هر یک به ۷ ماه حبس تعزیری و ۱ تن دیگر نیز به ۵ ماه حبس تعزیری محکوم شدند. احکام صادره در شعبه سوم دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی عیناً تائید شد.اتهام تمامی این افراد “اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت ملی” عنوان شده است.اسامی این افراد “صدیق علی بیگی زاهد، رضا فرخی، امیر ستاری روف، محمد امامی مایان علیا”است.16 خرداد کمیته اقوام کانون حقوق بشر درایران
شعبه ۲۶ دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی، حکم پرداخت جزای نقدی جایگزین حبس ۴ ماهه و تحمل ۴۰ ضربه شلاق تعزیری سه فعال ترک (آذری) به نام‌های مرتضی پروین، میلاد اکبری و اکبر جهانگیری را عینا تایید کرد.مرتضی پروین، میلاد اکبری و اکبر جهانگیری سه فعال ترک (آذری) ساکن اردبیل در شعبه ۱۰۱ دادگاه شهرستان کلیبر به اتهام “اخلال نظم عمومی از طریق تجمع غیر قانونی و دادن شعارهای نامتعارف” به پرداخت جزای نقدی جایگزین حبس چهار ماهه و تحمل ۴۰ ضربه شلاق محکوم شده بودند، پس از اعتراض به رای صادره در شعبه ۲۶ دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی محاکمه شدند. هرانا 23 خرداد
دادگاه انقلاب سقز ”چینی آخر خوب“ را بە اتهام حمایت از استقلال حکومت اقلیم کوردستان بە تحمل ٥٠ ضربە شلاق در ملاء عام و پرداخت ٤٠٠ هزار تومان جریمە محکوم کردە است.چینی آخر خوب روز چهارم مهرماه ١٣٩٦ و یک روز پس از برگزاری حکومت اقلیم کوردستان از سوی نیروهای امنیتی ایران بازداشت و پس از دو ماه با تودیع وثیقە آزاد شدە بود.23 خرداد هه نگاو
اخبارزندانیان :
حسين نصارى از اهالى خورموسى(سربندر)،40 ساله،متاهل، چند سال پيش بدليل سرقت كابل برق محكوم به زندان مى شود. اين زندانى بدليل اصابت تير اسلحه ماموران به يكى از پاهاى او ، در بيمارستان بسترى و پلاتين براى او گذاشته بودند مخارج اين جراحى توسط خانواده او پرداخته شده است.هم اكنون پاى او عفونت گرفته است و از مسولين زندان درخواست كرده است كه او را به بيمارستان منتقل كنند اما بدليل مشكلات معيشتى خانواده توانائى پرداخت مخارج بيمارستان را ندارد ومسؤلين زندان شيبان از انتقال او به بيمارستان ممانعت مى كنند.در حالیکه : وضعيت اين شخص خيلى خطرناك است وهر روز يك كاسه عفونت از پاى وی خارج مى شود کمیته اقوام کانون دفاع ازحقوق بشر درایران 3 خرداد
علی منبوهی زندانی سیاسی زندان شیبان اهواز نیاز به جراحی دارد اما از انتقال به بیمارستان ممانعت بعمل آمده است.به گزارش منابع حقوق بشری اهوازی؛ زندانی سياسی اهوازی، علی منبوهی كه در حال سپری كردن ١٨ سال از محكوميت خويش به دليل فعاليت های سياسی است به دليل مشكلات قلبی در وضعيت وخيمی است و نياز فوری به عمل جراحی دارد. اگر چه پزشكانی كه از زندان ديدن كرده اند نياز وی به عمل جراحی را تأييد نموده اند. کمیته اقوام کانون دفاع از حقوق بشر درایران 4خرداد
مطلب احمدیان، زندانی محبوس در زندان سنندج دوشنبه ۷ خرداد برای انجام آزمایش پزشکی به بیمارستان منتقل شده بود که پس از انجام آزمایش سونوگرافی مشخص شد که این زندانی به بیماری ارکیتیس (عفونت بیضه) دچار شده است.نزدیکان آقای احمدیان می گویند بیضه مطلب بر اثر ضرب و شتمی که قبلاً در اداره اطلاعات متحمل شده ترک خورده و از همان زمان عفونت کرده است.”علیرغم شرایط نامناسب و نیاز مبرم به عمل جراحی، گزارش شده است مسئولین زندان کماکان از اعزام مطلب احمدیان به بیمارستان ممانعت به عمل می آورند.هرانا 10 خرداد
بیش از 2450 نفر از فعالین سیاسی و مدنی خواهان لغو فوری حکم اعدام رامین حسین پناهی شده و تکید نموده اند: «حکم اعدام رامین حسین‌پناهی، در حالی صادر و ابلاغ شد، که وی تمامی اتهام‌های انتسابی به خود را رد کرده بود. وکیل این زندانی سیاسی نیز این حکم را غیرمنتظره و ناعادلانه تلقی کرده است.وکیل این زندانی سیاسی محکوم به اعدام پیشتر گفته‌بود، صدور حکم اعدام برای رامین حسین پناهی، با اعمال نفوذ اطلاعات و سپاه صورت گرفته است.». 15 خرداد مونیتور حقوق بشر
محمدامین عبداللهی، زندانی سیاسی تبعیدی در بند ۱۰۳ زندان مرکزی بیرجند که به علت دردهای مزمن در نواحی گردن، کلیه، چشم و درد در ناحیه روده بزرگ (مشکوک به آپاندیس) در مرخصی استعلاجی به سر می‌برد، هفته گذشته در شهر بوکان بازداشت و مجدداً به زندان بیرجند بازگردانده شد.هرانا 25 خرداد
اخبار عمومی:
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی گفت: ۷۵ درصد مردم استان سیستان و بلوچستان فقر غذایی دارند و از هر نظر که فکر کنید در شرایط نامطلوبی هستند.علیمیارمحمدی (نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی) با بیان این مطلب اینکه ۷۵ درصد مردم استان سیستان و بلوچستان فقر غذایی دارند، گفت: مردم روستاهای این استان آب سالم برای خوردن ندارند، نان ندارند و به لحاظ معیشت از هر نظر که فکر کنید در شرایط نامطلوبی قرار دارند.ایلنا 8 خرداد
عصر روز سەشنبە ٨ خرداد یک سرباز کورد در یکی از مراکز نظامی شهر شنو با اسلحە اقدام بە خودکشی و بە زندگی خود پایان داد. هویت این سرباز جوان ”سامرا بیگ زادە“ اهل پیرانشهر است.این سرباز در حین نگهبانی با شلیکیک گلولە بە زندگی خود پایان دادە است، خبرها حاکی از آنست که وی طی چند ماه گذشتە با یکی از مسئولین نظامی خود در زندان شنو (محل خدمت اجباری) مشکل داشتە و بە دلیل فشارهای مداوم آنها از نظر روحی دچار مشکل بود.ه است هه نگاو 9 خرداد
یک کولبر ٤٧ ساله اهل روستای نجار پاوه که در اثر سقوط از ارتفاع به شدت مجروع، دچار ضربه معزی شد و در نهایت امروز در بیمارستان طالقانی جان باخت،.این کولبر که “صبور قادری” نام داشت روز پنجشنبە در حین کولبری و به دلیل ترس از کمین نیروهای نظامی و سپاه پاسداران که در مناطق صعبوالعبور در حال تردد بود فرار کردە بود از پرتگاهی سقوط کرد.. هه نگاو 18 خرداد
سعید دهواری شاعر شناخته شده بلوچ که کلیپهای اشعار خود را در فضای مجازی منتشر می کرد، روز جمعه ۱۱ خرداد در منطقه زنگیان در جنوب شرقی شهر سراوان توسط عوامل ناشناخته ترور شد.وی پس از ۱۰ روز جدال با مرگ، در بیمارستان زاهدان از دنیا رفت.بعضا اسلحه سپاه در دست راهزنان و سارقان مشاهده شده است، و برخی مسئولیت قتل وی را متوجه سپاه پاسداران کرده اند.کمپین فعالین بلوچ22 خرداد
یک جوان ٢٥ سالە ساکن محلە شهناز سقز با هویت ”اشکان سلیمی“ فرزند زندانی سیاسی محکوم بە اعدام مصطفی سلیمی اقدام بە خودکشی کردە است.یکی از اعضای خانوادە سلیمی در اینبارە می گوید: اشکان روز گذشتە برای پیگیری پروندە پدرش بە دادگاه سقز مراجعە کرد اما از سوی مسئولین قضایی مورد بی احترامی و هتاکی قرار گرفت و پس از مراجعە بە منزل اقدام بە خودکشی کرد.اشکان هم اکنون بە کما رفتە و در بیمارستان ”خمینی“ شهر سقز تحت مراقبت های ویژە می باشد.هه نگاو 23خرداد
یک فعال مذهبی به نام عبدالرحمن بارانی که دانشجوی دانشگاه زابل نیز بود و امام جماعت نماز تراویح روستای چارک هرمزگان را به عهده داشت، دو روز قبل پس از خارج شدن از منزل ناپدید شد و جسدش در حالی که در منطقه ای کوهستانی حلق آویز شده بود یافته شد.شاهدان میگویند: آثار شکنجه و سوختگی بر بدن وی هویداست، وی در حالتی حلق آویز بود که پاهایش از ناحیه زانو بر زمین قرار دارند.کمپین فعالین بلوچ 23 خرداد
حدودا دو هفتە پیش پنج تن اعضای سپاه پاسداران کە مسلح بودەاند بە اعضاییک خانوادە یورش و مردها را بە درختی بستە و در مقابل دیدەگان آنها بە زنانشان کە شامل مادر، خواهر و نوعروس این خانوادە بودە تجاوز کردەاند.خبرنگار ”هەنگاو“ در ارومیە ضمن تایید این خبر اعلام کرد کە این جنایت در اطراف روستای محمود آباد ارومیە روی دادە است. این خانوادە کە از آذری های ارومیە می باشند جهت تفریح و زیارت مقبرە سید عباس بە این مکان رفتە و شب در آنجا اتراق کردە بودند.پس از پیگیری های مداوم هویت ٤ تن از متجاوزین احراز شدە کەعضو رسمی بسج و سپاه پاسداران می باشند و معلوم شدە است کە اسلحەهای استفادە شدە نیز متعلق به سپاه پاسداران می باشد.هه نگاو 27 خرداد
اخبار بازداشتی ها:
علی رغم گذشت سە ماه از بازداشت ”محمد پتایشی“ از سوی نیروهای امنیتی ایران، سرنوشت وی نامعلوم بودە و تلاش های خانوادەاش برای مطلع شدن از وضعیت ایشان بی نتیجە ماندە است.بە گفتەیک منبع مطلع، محمد پتایشی بە اتهام همکاری با یکی از احزاب کورد اپوزسیون حکومت ایران بازداشت شدە است هه نگاو 9خرداد
میترا_علیزاده 8 دی ماه 1396 در میدان آزادی کرمانشاه در جریان تظاهرات اعتراضی دستگیر و تا کنون خبری از وی در دست نیست. کمیته اقوام کانون دفاع از حقوق بشر درایران 10 خرداد
گلالە مرادی از فعالین مدنی و فرهنگی اهل شنو ناپدید شدە و خانوادەاش بر این باور هستند کە ازسوی نیروهای امنیتی ایران بازداشت شدە است.گلالە مرادی چندی پیش از سوی ادارە اطلاعات این شهر با تلفن مورد تهدید قرار گرفتە بود و بە وی گفتە بودند کە اگر بە فعالیت هایخود ادامە دهد دستگیر خواهد شد.گلالە مرادی علاوە بر فعالیت مدنی و فرهنگی دربارە حقوق کودکان نیز فعالیت داشتە است. 12 خرداد هه نگاو
حمد (امين)مطورى از اهالى شهر محمره(خرمشهر) در 27 ارديبهشت 1396 توسط اداره اطلاعات بازداشت و تاكنون خانواده او هيچگونه خبرى از سرنوشت فرزندشان دريافت نكردند.يكى از بستگان احمد (امين)مطورى مى گويد؛ در هنگام بازداشت احمد مطورى، ماموران اداره اطلاعات در مقابل چشمان خانواده اش او را مورد ضرب وشتم قرار داده اند.14خرداد کمیته اقوام کانون دفاع ازحقوق بشر درایران
حاتم مرمضى،20 ساله، فعال سياسى و فرهنگى عرب از اهالى شهر خفاجيه، در 22 خرداد 1396 توسط اداره اطلاعات در بيرون از منزل پدريش و در هنگام برگشت از منزل يكى از بستگانش در روستاى مالچيه توسط نيروهاى اداره اطلاعات ربوده شده است.مراجعه هاى مكرر خانواده به دادگاه انقلاب و ستاد خبرى و ديگر نهادهاى امنيتى بى نتيجه بوده است و اين نهادها از بازداشت حاتم مرمضى اظهار بى اطلاعى كرده اند.اما بعد از يكسال طى تماسى با خانواده حاتم مرمضى، به آنها گفتند كه جهت دريافت جسد فرزندشان به اين اداره اطلاعات مراجعه نمایند.کمیته اقوام کانون دفاع از حقوق بشر درایران 15خرداد
مسعود قنبرزهی زندانی سیاسی پس از تحمل ۳ هفته بازداشت همراه با شکنجه و بدرفتاری در بازداشتگاه اداره اطلاعات زاهدان، به زندان مرکزی زاهدان این شهر منتقل شد.مسعود قنبرزهی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق همکاری با گروه های مخالف نظام بازداشت و به مدت ۳ هفته در سلول انفرادی بازداشتگاه اداره اطلاعات زاهدان تحت بازجویی و شکنجه قرار داشت.15 خرداد مونیتور حقوق بشر
سه تن از بازداشت شدگان تظاهرات سراسری دی ماه ۹۶، طی روزهای گذشته به بهانه اعزام به دادگاه مشهد به مکان نامعلومی منتقل شدند. تاکنون اطلاعی از سرنوشت آنان به دست نیامده است.عرفان قنبری، ستار و امیرحسین عرب خوانی سه شهروند کاشمری هستند که در جریان تظاهرات سراسری دی ماه در محل سکونت خود بازداشت و به اداره اطلاعات کاشمر منتقل شدند و پس از یک ماه بازجویی در بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهر به زندان کاشمر منتقل شدند.15 خرداد مونیتور حقوق بشر
پیکر بی جان رحمان قربانی شهروند اهل پیرانشهر که در اداره اطلاعات کشته شده است به خانواده این زندانی تحویل داده شد.خانوادەی رحمان قربانی؛ پس از تحویل گرفتن جسد برای تعین علت فوت، جسد وی را به پزشک قانونی انتقال دادەاند.ادارەی آگاهی شهر خوی، این شهروند اهل پیرانشهر را به تازگی بازداشت کرده بود و پس از مدت کوتاهی که در بازداشت این اداره به سر برد، خبر فوت او را به خانواده‌اش ابلاغ کرده اند. به گفته منبع مطلع؛ رحمان قربانی به دلیل ضربات پیاپی باتوم برقی دچار ایست قلبی شده و حین شکنجه جان خود را از دست داد.مونیتور حقوق بشر 17 خرداد
عبدالله بزرگ‌زاده، شهروندی که در تجمع روز یکشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۷ مقابل فرمانداری شهر ایرانشهر بازداشت شده بود، به اداره اطلاعات سپاه منتقل شد.هرانا 29خرداد
اعتراض وتجمع:
از روز سه‌شنبه ۱ خرداد، کامیون داران بسیاری از شهرهای ایران در اعتراض به عملی نشدن برخی مطالبات صنفی خود دست به اعتصاب و تجمع زدند که این اعتصاب‌ها کماکان ادامه دارد.ثابت بودن کرایه‌ها، افزایش قیمت بیمه‌ها، عوارض اتوبان‌ها، کمیسیون بالای باربری‌ها، هزینه بالای تعمیرات و قیمت بالای لوازم یدکی از جمله مطالبات کامیون‌داران است.این اعتصاب در بسیاری از شهرها از جمله مهریز، قلعه ناظر اصفهان، میامی شاهرود، فرخ‌شهر، شهرکرد، کوهدشت، آشخانه، نقده، بجنورد، گرمه ایوردرق ایلام، مشهد، یزد، سعادت شهر، ارومیه، تبریز، مرند، شوردق، نایین، تاکستان، تایباد، خمینی شهر، ، نیریز، هرمزگان، خورزوق، تربت جام، سمنان، بیرجند، سفید دشت، بهبهان، زرین شهر، اراک، کوار، جاجرم، سیرجان، شهرضا، نیشابور، سبزوار، بجستان، مرندیز، شهربابک، خورسند، بندر امام، نوشهر، اردکان یزد، همدان و قزوین شکل گرفت.هرانا 3 خرداد
رانندگان کامیون در استان‌های مختلف از افزایش هزینه‌های سربار در شرایطی که کرایه بار ثابت مانده‌است، گله‌مندند و میگویند: “دیگر برایمان صرف نمی‌کند که بار جابجا کنیم”.این رانندگان روز گذشته (اول خرداد) در برخی شهرها دست از کار کشیدند و در میدان بار تجمع کردند.گفته می‌شود؛ رانندگانِ قزوین، لرستان، آذربایجان شرقی، مازندران و چند استان دیگر، با خودداری از حمل بار، سعی کردند مطالبات خود را به گوش مسئولان برسانند.ایلنا 3خرداد
منابع خبری در آبادان از اعتراض هر روزه کارگران شهرداری آبادان و سازمان‌های وابسته برای مشخص شدن وضعیت مطالبات معوقه خود خبر می‌دهند.برخی منابع کارگری گفتند: “از حدود یک ماه پیش حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ کارگر بخش خدماتی و فضای سبز مناطق دو و سه شهرداری آبادان با همراهی کارگران آتش نشانی مقابل ساختمان شهرداری مرکزی برای وصول مطالبات معوقه خود دست به اعتراض صنفی می‌زنند. امروز نیز اعتراض کارگران ادامه داشت”. رادیو زمانه 3خرداد
جمعی از مالکین زمین های شهرک کوثر مقابل استانداری البرز، اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند.هرانا3خرداد
به گزارش سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه، کارگران “نی بر” برای تعین تکلیف کاری خود در محل شرکت تجمع کردند.لازم به یاد اوریست که با پایان اردیبهشت کارگران نیشکر هفت تپه سه ماه دستمزده عقب افتاده (اسفند ۹۶، همچنین دستمزدهای فروردین و اردیبهشت ماه ۹۷*)، دارند.هرانا3خرداد
اعتصاب کامیون داران ایران که از روز سه‌شنبه اول خردادماه در اعتراض به عدم رسیدگی مسئولان به مطالبات صنفیشان آغاز شده، یکشنبه برای ششمین روز متوالی همچنان ادامه دارد. . ایلنا 7 خرداد
معترضان به توقف طرح تقسیم کازرون امروز یکشنبه شش خرداد میدان اصلی شهر قائمیه در استان فارس را بستند و محورهای ارتباطی فارس به استان های بوشهر و خوزستان را در این منطقه چنار شاهیجان مسدود کردند.هنوز گزارشی از باز شدن این راه‌های ارتباطی منتشر نشده است.در ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده یکی از میادین قائمیه دیده می‌شود که از لاستیک‌های شعله‌ور دود بر می‌خیزد و زمین پوشیده از سنگ است.هرانا 7 خرداد
جمعی از مالباختگان موسسه کاسپین در شهر رشت، اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند.خبرگزاری فارس 8 خرداد
کارکنان پتروشیمی فاز ١٢ پارس جنوبی در اعتراض بە کسری ٣٠ درصدی و نپرداختن حقوق توسط کارفرما دست به اعتصاب زدند. 9 خرداد کمیته اقوام کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کارگران گروه ملی صنعتی فولاد اهواز، برای دستیابی به مطالبات خود مقابل استانداری خوزستان تجمع کردند.کارگران گروه ملی صنعتی فولاد اهواز علاوه بر درخواست پرداخت سه ماه معوقات حقوقی خود، خواستار تعیین تکلیف شرکت، تهیه مواد اولیه و شروع تولید بخش‌ها هستند. ایسنا9 خرداد
حدود ۲ هزار نفر از کارگران سه معدن همکار و حشونی و پایدانا متعلق به شرکت ذغال‌سنگ دست از کار کشیدند.آنها به پرداخت نشدن بخشی از مطالبات سال ۹۵ و بخشی از عیدی سال ۹۶ خود معترض هستند. برخورداری از قرارداد ۱ ساله (موقت) از دیگر موارد است که موجب عصبانیت آنها شده است.ایلنا 9 خرداد
با ادامه مشکلات کشاورزان خوزستان، امروز تجمعی ازسوی کشاورزان در مقابل سازمان آب و برق و سپس استانداری خوزستان برگزار شد.محمد سواری (رئیس انجمن برنج استان خوزستان) یکی از شرکت‌کنندگان در تجمع در گفتگو با خبرنگار ایلنا، اظهار داشت: “امروز کشاورزان –عمدتا از اهالی شوش و دزفول- در مقابل سازمان آب و برق استان خوزستان تجمعی در اعتراض به ممنوعیت‌های اعلام‌شده برای استفاده از آب برای کشت‌شان تجمعی برگزار کردند”.هرانا 9 خرداد
تعدادی از ورزشکاران پاراالمپیکی لرستان خواستار حمایت مسئولان و رسیدگی به وضعیت نامناسب محل تمرین خود هستند.ورزشکاران معترض می گویند که سه روز از تعطیلی تمرینات آنها می گذرد در حالی که رییس هیات دومیدانی استان دخالت های بی مورد دارد و مدیرکل اداره ورزش و جوانان نسبت به این موضوع بی اهمیت است.ایرنا 9 خرداد
کارگران گروه ملی فولاد اهواز در خیابان کیانپارس اهواز اقدام به راهپیمایی اعتراضی کردند.بدنبال دستگیریهای گسترده کارگران این مجتمع بزرگ صنعتی که دوشنبه شب پس از افطار در فلکه کیانپارس و حوالی آن رخ داد، شمار زیادی از کارگران خشمگین و به جان آمده گروه ملی صنعتی فولاد اهواز به سمت ساختمان استانداری خوزستان راهپیمایی کردند.کارگران معترض ٬علیرغم حضور بسیار سنگین نیروهای سرکوب، موفق به تجمع در مقابل این استانداری شده و با سر دادن شعارهایی خواهان آزادی فوری همکاران بازداشتی خود شدند.نیروهای امنیتی به ناچار و در هراس از گسترش اعتراضات و تظاهرات کارگران عقب نشینی کرده و دست از تعرض و حمله و هجوم به کارگران برداشته و آنان را در حلقه محاصره خود گرفتند و با هدایت کارگران به سمت فلکه استانداری اعلام کردند فرماندار اهواز میخواهد در جمع کارگران حاضر شود.کانون حقوق بشری نه به اعدام 22خرداد
اهالی منطقه سیاهمکان در شهرستان دیلم راه ورودی اتوبوس کارکنان شرکت بهره بهرداری نفت و گاز گچساران به تلمبه خانه نفت گوره را مسدود و از ورود کارکنان به محل کار خود جلوگیری کردند.این اتفاق در حالی روی داده که جلسات متعددی توسط مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران با شورای تامین استان بوشهر و نماینده گناوه و دیلم در مجلس شورای اسلامی برای بررسی موضوع اعتراض ساکنان منطقه سیاهمکان برگزار شده است.تجمع امروز اهالی سیاهمکان دیلم در اعتراض به آنچه بی‌عدالتی در جذب نیرو توسط شرکت نفت گچساران عنوان می کنند برگزار شده است .ایرنا 22 خرداد
جمعی از کارگران گروه ملی فولاد اهواز نسبت به معوقات مزدی خود، اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند.کارگران گروه ملی فولاد اهواز به دلیل نبود مواد اولیه و معوقات مزدی سه ماهه خود در چند روز گذشته نیز اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند.ایرنا 22 خرداد
بیش از ۵۰ کارگر شاغل در بخش های فضای سبز و سازمان آتش نشانی آبادان با تجمع در مقابل ساختمان شهرداری این شهر، خواستار پرداخت حقوق و مزایای عقب افتاده سه ماه خود شدند.این کارگران بیان کردند: “علاوه بر به تعویق افتادن سه ماه حقوق و مزایا، حق بیمه کارگران شهرداری به سازمان تامین اجتماعی نیز پرداخت نشده است”.ایلنا 23 خرداد
در تجمع اعتراضی ایرانشهر در مقابل فرمانداری تعدادی از تجمع کنندگان بازداشت شدند.به گزارش کمپین فعالین بلوچ، در پی تجمع مسالمت آمیز مردم ایرانشهر در مقابل فرمانداری این شهر در خصوص تجاوز به عنف یک گروه بزهکار به زنان تعدادی از تجمع کنندگان بازداشت شدند.هویتیکی از بازداشت شدگان “عبدالله بزرگ زاده” فرزند غلام قادر که منزلش در نزدیکی محل تجمع است، عنوان شده است.همچنین گزارشهای از بازداشت پنج نفر دیگر که تا کنون هویتشان به دست نیامده دریافت شده است.از آمار دقیق بازداشت شدگان اطلاعی در دست نیست. کمپین فعالین بلوچ27 خرداد
اعتصابات غذا :
رسول حردانی، زندانی امنیتی محبوس در زندان رجایی شهر، از روز 8 خرداد، در اعتراض به مخالفت مسئولین زندان با اعزام او به مرخصی دست به اعتصاب غذا زد.وی اعلام نمود در صورتی که مسئولین ظرف بیست روز آینده با درخواست مرخصی درمانی‌اش موافقت نکنند وارد اعتصاب غذایخشک خواهد شد.این زندانی در سال ۷۹ با اتهامات امنیتی بازداشت و در دادگاهی به همراه خالد حردانی به اعدام محکوم شد که حکم صادره در دادگاه تجدیدنظر با یک درجه تخفیف به حبس ابد تقلیلیافت. این زندانی که هم‌اکنون هفدهمین سال حبس را در زندان رجایی سپری می‌کند، در هنگام بازداشت کمتر از ۱۸ سال سن داشته است. مونیتور حقوق بشر 29خرداد
قادر محمدزاده، زندانی سیاسی محبوس در زندان مرکزی ارومیه است که از سال ۸۴ تاکنون در بند ۴ این زندان نگهداری می‌شود. این زندانی در پی مخالفت با انتقال به بندی دیگر با دستور مسئولان زندان به سلول انفرادی منتقل شده است و از روز جمعه ۲۵ خردادماه در اعتراض به این امر دست به اعتصاب غذا زده است.هرانا 31خرداد
بین المللی :
سه کارشناس حقوق بشر سازمان ملل متحد طی فراخوان تازه ای از مقامات ایران خواستند حکم اعدام رامین حسین پناهی را فورا لغو کنند.آگنس کالامار گزارشگر ویژه اعدام‌های غیرقانونی، داینوس پورس گزارشگر ویژه حق قابل قبول سلامت جسمی و روانی زندانیان و نیلز ملزر، گزارشگر ویژه شکنجه و مجازات های بی رحمانه، غیرانسانییا تحقیر آمیز علیه زندانیان سه کارشناس حقوق بشر سازمان ملل هستند که با انتشار بیانیه‌ای نسبت به اعدام قریب الوقوع رامین حسین پناهی واکنش نشان داده‌اند و خواستار توقف حکم اعدام این زندانی سیاسی شدند.مونیتور حقوق بشر درایران 28 خرداد
سازمان دیده‌بان حقوق بشر با صدور بیانیه‌ای با اشاره به سرکوب گروه‌های اقلیت در ایران خواستار توقف فوری اعدام محمد ثلاث و محاکمه مجدد عادلانه برای وی شد.ایسنا 28خرداد
بازداشت ها :
ادارە اطلاعات جوانرود یک شهروند ساکن این شهر با هویت ”عثمان جلالی“ بازداشت کردەاند.گفته می شود این شهروند سابقە عضویت در یکی از احزاب کوردستانی اپوزسیون ایران را داشتە و بە همین دلیل بازداشت شدە است.از سوی دیگر،یک شهروند کورد اهل گیلانغرب به نام “مهدی امام عباسی” از سوی نیروهای لباس شخصی وابسته به اداره اطلاعات این شهرستان بازداشت شدە است.این شهروند کورد به اتهام “همکاری با یکی از احزاب کوردستانی اپوزیسیون حکومت ایران” بازداشت شده است.هه نگاو 5 خرداد
چند تن از فعالان آذربایجان غربی که برای برگزاری دوازدهمین سالگرد کشته شدگان اعتراضات خونین خرداد ۸۵ در گلزار شهدای شهرستان نقده جمع شده بودند، پس از اتمام مراسم توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده و به مکان نامعلومی منتقل شدند.“اولدوز قاسمی، محمد محمودی، ناصر احمدی، مرتضی محمدی، واحد بسطامی، محمد قنبرزاده، مرتضی صفری، امیر ستاری، جواد احمدییئکان، بابک سیامی، علی خجسته و رسول سلحشور” هویت چند تن از بازداشت شدگان است. از تعداد دقیق بازداشت شدگان اطلاعی در دست نیست. هرانا 5 خرداد
نیروهای ادارە اطلاعات مریوان ساعات ٤ بامداد ٧ خراداد بە منزل یک شهروند مریوانی یورش و اقدام بە بازداشت ”امجد قادری“ ساکن روستای ”چور“ کردند.. نیروهای اطلاعات بدون نشان دادن برگە قضایی بە منزل این شهروند واردشده، وی را بە اتهام فعالیت سیاسی بازداشت و بە مکان نامعلومی منتقل کردند.هه نگاو 7 خرداد
محمد نوری‌زاد، حسن موسوی، امیر علی مرادی، روزبه اکرادی، حوریه فرج زاده، داود فرهادپور و همسرش و ترانه مرادخانی از جمله فعالان مدنی هستند که صبح روز سه‌شنبه ۸ خردادماه برای دیدار با خانواده رامین حسین‌پناهی، زندانی سیاسی محکوم به اعدام زندان مرکزی سنندج رفته بودند هنگام بازگشت در حوالی سنندج توسط نیروهای امنیتی برای ساعاتی بازداشت شدند. همگی این افراد پس از ساعاتی آزاد شدند و اجازه ترک منطقه را یافتند. هرانا 8 خرداد
نیروهای اطلاعاتی با یورش به منزل شخصییک شهروند کُرد به نام “مصیب لاچینی”، او را بازداشت کرده و دلیل بازداشت این شهروند کُرد را “فعالیت سیاسی” اعلام و پس از بازداشت او را به مکان نامعلومی منتقل کردند.کردپا 9خرداد
در شهر خوی”مصیب لاچینی“ به اتهام فعالیت سیاسی و تبلیغ علیە حکومت و توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدە است.از سوی دیگر، نیروهای ادارە اطلاعات مریوان ساعات ٤ بامداد ٧ خراداد ، بە روستای ”چور“ از توابع مریوان یورش برده و دو شهروند به اسامی”موسی و شاهو“ را بازداشت کردند .گفته می شود آنان بە اتهام همکاری با احزاب کورد اپوزسیون ایران بازداشت شدەاند. هه نگاو 9 خرداد
نیروهای ادارە اطلاعات شهر سنە پس از ورود اجباری بە منزل یک شهروند ساکن روستای توریور، اقدام بە بازداشت ” باقر رستمی“٤٧ سالە فرزند فرج کردەاند که با گذشت سە روز از بازداشت، هیچ اطلاعی از سرنوشت وی در دست نیست، اتهام منتسب به نامبرده همکاری با احزاب کورد اعلام شده است . هه نگاو 13 خرداد
نیروهای مسلح ایران در ارتفاعات مرزی سپی ریز پیرانشهر سە کولبر کورد به نام های اسماعیل و محمد پورسعید فرزند عبداللەبە ( دو برادر) ساکن روستای گەپلەسن و عبداللە رسول نژاد اهل روستای جلدیان از توابع پیرانشهر را بازداشت کرده ١٠ راس اسب و اجناس این کاسبکاران را نیز ضبط و با خود بردەاند..18 خرداد هه نگاو
مهدی مرمضی برادر بزرگتر حاتم مرمضی به زور اسلحه در منزل پدری خود بازداشت و به مکان نامعلوم منتقل شد.به گزارش منابع نزدیک به خانواده مرمضی بازداشت وی جهت فشار بر او و بر خانواده حاتم مرمضی جهت تکذیب خبر قتل او در بازداشتگاه اطلاعات اهواز و شرکت در مصاحبه اجباری در کانال تلویزیونی الاهواز مربوط به امام جمعه اهواز جزائری است. آنها تحت فشار قرار دارند که بگویند فرزندشان حاتم مرمضی در سوریه کشته شده و جزو نیروهای داعش بوده است.کانون حقوق بشری نه به اعدام 19 خرداد
محمد بیانات بنی سکینی17 ساله از اهالى كوى علوى از روز 16 فروردين 1397 تاكنون بازداشت شده است، خانواده او تلاش كردند كه او را با وثيقه آزاد كنند اما موفق نشدند. کمیته اقوام کانون دفاع از حقوق بشر درایران 19 خرداد
ديروز و امروز 19 و 20 خردادماه شماری از فعالان مدنی عرب اهوازى توسط اداره اطلاعات اهواز بازداشت و به مكان مجعولى منتقل گردیند. ين بازداشت ها جهت جلوگيرى از تجمعات مسالمت آميز و برگزارى نماز عيد فطر در اماكن غير از اماكن حكومتى صورت گرفته است و همچنان ادامه دارد.تا كنون هويت دو تن از بازداشت شدگان مشخص شده است:احمد سواری 30ساله از اهالی کوی علوى(حی الثورة) شهر اهواز و شاعر سلمان عبیات از اهالى شهر حميديه كه چند روز پيش با قرار وثيقه آزاد شده بود کمیته اقوام کانون دفاع ازحقوق بشر درایران 20 خرداد
یک خانواده‌ی کورد اهل شهرک “نایسر” سنندج پس از 20 روز از ربوده شدن فرزندشان توسط اداره‌ی اطلاعات رژزم مطلع شدند: “شهاب حسین پناهی” فرزند عبدالله از ساکنین نایسر” سنه ٢٠ روز پیش توسط اطلاعات حکومت در سطح شهر ربوده شد و خانواده‌ی او علیرغم پیگیریها و مراجعه به نهادهای حکومتی، از سرنوشت فرزندشان هیچ اطلاعی نیافته بودند.20خرداد هه نگاو
مولوی سعید آرامش فرزند مولوی رشید احمد، حافظ عبدالحی آرامش فرزند مولوی عبدالملک و مولوی امین مبارکی در هفته جاری بازداشت شدند.هر سه فرد بازداشت شده فعال مذهبی هستند که در جاسک هرمزگان بازداشت شدند.کمپین فعالین بلوچ 23 خرداد
یک شهروند کورد اهل سنە با هویت ”فارق رستمی“ فرزند فرج پس از احضار بە دادگاه انقلاب این شهر بازداشت شدە است.فاروق رستمی اهل روستای توریور سنە بودە و برادر بزرگتر وی نیز بە نام باقر رستمی ١١ نیروهای ادارە اطلاعات شهر سنە بازداشت شدە بود.از سوی دیگر نیروهای ادارە اطلاعات سردشت در روستای ژاژوکە سردشت بە منزل یک شهروند کورد با هویت “قادر” یورش و اقدام بە بازداشت وی کردەاند.این سە شهروند بە اتهام همکاری با احزاب کورد اپوزسیون ایران بازداشت شدەاند.هه نگاو 28 خرداد
طی هفته های گذشته حدود ۳۰ تن از جوانان بیکار روستای خواجه جمالی واقع در شهرستان نیریز استان فارس با شکایت شرکت کرمیت فارس بازداشت و به زندان منتقل شده اند. برای هر یک از آنها وثیقه های۵۰۰ میلیون تومانی صادر شده است.دلیل شکایت این شرکت از جوانان و مردم فقیر روستای خواجه جمالی، جمع آوری سنگ های کرمیت از دامنه کوه ها و فروش در بازار آزاد می باشد.31 خرداد مانیتورحقوق بشر درایران
شلیک مستقیم به کولبران:
نیروهای سپاه پاسداران در نقطە مرزی کانی خدا واقع در پیرانشهر دستەای از کولبران و کاسبکاران کورد را بە رگبار دوشکا بستند کە در نتیجە این تیراندازی، دو کولبر در حین فرار بە شدت مجروح شدەاند، هویت یکی از آنها ”مراد“ احراز شدە است.از سوی دیگر، نیروهای سپاه پاسداران در ارتفاعات کیلەشین ٥٠ راس اسب کاسبکاران کورد را مصادرە کردەاند و بە صاحبان آنها گفتەاند کە در ازای ٢ میلیون تومان برای هر اسب حاضر هستند اسب ها را بە آنها باز گردانند.هه نگاو 3 خرداد
نیروهای مسلح ایران در کوهستان کیلەشین و در محلی بە نام ”سپی ریز” حدفاصل مرز شنو اشنویه و سیدکان دستەای از کولبران را بە گلولە بستەاند کە در نتیجە آن یک کولبر جانش را از دست دادە است و یک کولبر دیگر نیز بە شدت زخمی شدە است. هویت کولبر جانباختە را ”ریبوار مرادی“ ٢٨ سالە و فرزندرسول اعلام شده است. ریبوار اهل روستای ”کانی رش“، متاهل و پدر یک فرزند یک سالە بودە است وکولبر دیگر با هویت “خلیل فرخی” از ناحیە سینە و کتف بە شدت زخمی شدە است.این کولبر ٣٢ سالە کە اهل روستای “دوروو” شنو می باشد و پس از مداوا در بیمارستان سوران بە مراکز درمانی شهر هولیر (اربیل) پایتخت حکومت اقلیم کوردستان منتقل شدە است. هه نگاو 8 خرداد
بامداد دهم خردادماه، یک کولبر کُرد به نام “کمال محمدی” فرزند مجید اهل روستای “سوارو” از توابع بانه در پی شلیک مستقیم نیروهای انتظامی پاسگاه مرزی “سرداب” جان خود را از دست داده است. کردپا 31 خرداد
نیروهای مسلح ایران در مرز چالدران دستەای از کولبران کورد را بە آتش بستند کە در نتیجە آن دو کولبر بنام های ”محمد حیدرانلو“ فرزند حیدر ساکن روستای ”عیسی کولیک“ چالدران و ” و ” محمد خلیلی“ بە شدت زخمی شده اند از سوی دیگر روز پنجشنبە نیزیک کولبر سردشتی با هویت ”سیروان قادر پور“ با شلیک مستقیم نیروهای مسلح ایران از ناحیە پا زخمی شدە است و چهارشنبە ٢٣ خرداد نیز نیروهای مسلح ایران در مرز چومان بانەیک کولبر ٣٥ سالە را با هویت ”خالد سماقانی“ زخمی کردە بودند. هه نگاو 25 خرداد
کشته و زخمی توسط نیروهای دولتی:
ماموران نیروی انتظامی سراوان به سمت یک خودرو حامل ۴ کارتن انبه آتش گشودند.در اثر تیراندازی مستقیم ماموران نیروی انتظامی خودرو واژگون و یکی از سرنشینان زخمی شده و به بخش فوریت‌های پزشکی منتقل شد.ماموران پس از تیراندازی محل حادثه را ترک کرده و به فرد مجروح و خودرو واژگون شده کمک نکردند. کمپین فعالین بلوچ 2 خرداد
ماموران پاسگاه کَرتی از توابع لیردف، به سمت خودرو سوخت بر سنگ پراکنی کردند که در اثر اصابت سنگ به سر راننده، خودرو واژگون شده، راننده رامین گرگیج فرزند غلام محمد ۲۶ ساله و شاگرد خودرو راشد بلوچ ۲۵ ساله کشته شدند.شاهدان عینی به کمپین گزارش دادند: در اثر حمله و سنگ پرانی ماموران پاسگاه و اصابت سنگ به سر راننده، مغز اواز جا در آمد، ماشین چپ کرد و راننده و شاگردش کشته شدند”کمپین فعالین بلوچ 4 خرداد
تیراندازی بی ضابطه و در منطقه شلوغ جمعه بازار ایرانشهریک زن بلوچ را از ناحیه پا مجروح کرد.ماموران نیروی انتظامی که یک خودرو را تعقیب می کردند، در جمعه بازار و محل پر تردد شهر اقدام به تیراندازی نمودند.این تیراندازی بی ضابطه باعث زخمی شدن یک زن از ناحیه پا و اعزام به بخش فوریت های پزشکی شد.کمپین فعالین بلوچ 4 خرداد
چهارشنبه ۹ خرداد ماموران نیروی انتظامی در محور مهرستان_سراوان به سمت یک خودرو آتش گشودند که در اثر آن دو راکب خودرو مورد اصابت گلوله قرار گرفتند.گفته شده یک نفر در اثر شدت جراحات کشته شده است.تا کنون اسامی این شهروندان به دست نیامده است. کمپین فعالین بلوچ 9 خرداد
تودیع و قرار وثیقه :
لیل هوایی (ساعدی) و فرزند نوجوانش حیدر هوایی از اهالی کوت عبدالله اهواز که در جریان تجمعات شهروندان عرب در استان خوزستان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بودند، روز سه‌شنبه ۱ خردادماه با تودیع وثیقه۲۰۰ میلیون تومانی برای هر یک به صورت موقت تا زمان پایان دادرسی آزاد شدند.علیرغم وعده‌های مقامات، زمینه آزادی عمده این افراد فراهم نشده است کماکان تعدادی از نوجوانان در وضعیت نامعلومی در زندان به سر می‌برند و همینطور گزارشاتی از بدرفتاری و بعضاً شکنجه بازداشت شدگان دریافت شده است. هرانا 3 خرداد
خدیجه نیسى و عائشه نیسى از اهالی محله شعیبیه اهواز که در جریان تجمعات شهروندان عرب در استان خوزستان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بودند، روز یکشنبه۶ خردادماه با تودیع وثیقه۲۰۰ میلیون تومانی برای هر یک به صورت موقت تا زمان پایان دادرسی آزاد شدند.هرانا 6 خرداد
عارف و محمد زارع، دو تن از فعالان محیط‌زیست شهر گناوه و بستک که اواخر بهمن ۱۳۹۶ بازداشت شده بودند، ۱۲ خرداد ۱۳۹۷ با قید وثیقه تا زمان برگزاری دادگاه آزاد شدند.13 خرداد کمپین دفاع از زندانیان سیاسی
ابوبکر (صدیق) بهرامزهی و ادریس بلیده ای از مجموعه ده نفر از بازداشتگان نصیر آباد با قرار وثیقه۵ میلیارد تومانی آزاد شدند! بازداشت شدگان نصیر آباد که به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی” بازداشت شده بودند پس از رسانه ای شدن گسترده اخبارشان و نفی اتهام توسط خود بازداشت شدگان روند پرونده که در دست وزارت اطلاعات بود تغییر کرد و برای آزادی هر کدام از زندانیان درخواست سندی با ارزش ۵ میلیارد تومان شدند..24خرداد کمپین فعالین بلوچ
مائده شعبانی نژاد (عموری)، دانش‌آموز ۱۵ ساله دبیرستان دخترانه ریحانه آبادان که در تاریخ۵ بهمن‌ماه سال گذشته برای دومین بار به دلیل فعالیت در فضای مجازی توسط مأموران اداره اطلاعات اهواز بازداشت شده بود، ۲۲ خرداد ۱ پس از گذشت حدود ۴ ماه و نیم از زمان بازداشت، با تودیع قرار وثیقه۱۵۰ میلیون تومانی به صورت موقت تا زمان پایان دادرسی از زندان سپیدار آزاد شد. هرانا 22 خرداد
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از حقوق اقوام و ملل ایرانی
منابع: کمپین دفاع از زندانیان سیاسی، خبرگزاری فارس/ رادیو زمانه/ کمیته اقوام کانون دفاع ازحقوق بشر درایران /هنگاو نیوز/ خبرگزاری ایرنا/ حقوق بشر کردستان/هرانا/ ایلنا/ تکمپین فعالین بلوچ/ .کانون حقوق بشری نه به اعدام / آژانس کردپا/ ایسنا/ رادیو زمانه/ مانیتور حق.ق بشر ایران
