فعالین آذربایجانی به حبس های طولانی مدت محکوم هستند، برخی از آنها بدون اینکه حکم قطعی برای آنان صادر شود، در زندان ها نگه داشته می شوند.
برخی از فعالین در زندان ها شکنجه می شوند، مورد ضرب و شتم واقع می شوند، برخی به دلیل صدور احکام نا عادلانه دست به اعتصاب غذای و یا اعتصاب عذای خشک می زنند، برخی از آنها از بیماری های مزمن چون فشار خون، بیماری های قلبی، کلیوی و کبدی در رنج هستند.
حکومت ایران آنها را از رفتن به بیمارستان نیز منع می کند. آنها ممنوع المرخصی و ممنوع الاملاقات هستند، خانواده ها و فرزندانشان خبری از آنها ندارند و در آخر اینکه آنها به جرم های واهی و ساختگی مجبورند در زندان ها در وضعیت های بسیار سخت محبوس باشند.
بسیاری از فعال ملی مدنی آذربایجانی در دادگاههای قوه قضاییه ایران پرونده قضایی دارند و هر لحظه ممکن است مورد تهدید ضرب و شتم و بازداشت قرار گیرند.
از این تعداد چندین تن از آنان در زندان های تبریز، اهر، اردبیل، تهران و… بازداشتگاههای سپاه و اطلاعات در حیس می باشند. حکومت ایران حتی برخی از آنها را در مکان های نامعلوم تحت شکنجه های جسمی و روانی قرار داده است.
فعالین ملی مدنی آذربایجانی به نامهای «زینب همرنگ، سید احسان شکرخدایی، محمد عبدالمحمد زاده، علی احمدی، ابوالفضل فکوری، محرم ولی پور ،اکبر عزیزی، غلامرضا رشدی» هم اکنون در زندان اوین، زندان مرکزی تبریز، زندان مراغه و مغان (پارساآباد) در حال تحمل حبس می باشند.
متاسفانه بعلت فشار مسئولین به خانواده های زندانیان فوق دسترسی به جزئیات بیشتر درخصوص مواردی اتهامی و بیوگرافی این فعالین ممکن نمی باشد.
پیشتر بیوگرافی های ۲۷ تن از فعالین مدنی آذربایجانی منتشر شد.
۱- حکیمه احمدی
۲- علیرضا فرشی
۳- جعفر رستمیراد
۴- کاظم صفابخش
۵- ناصر خلوصی
۶- محمد محمودی
۷- اکبر مهاجری
۸- داود شیری
۹- بابک حسینی مقدم،
۱۰- شاهین برزگر
۱۱- ایوب شیری
۱۲- اکبر نعیمی
۱۳- سجاد شهیری
۱۴- صالح ملا عباسی
۱۵- سهند معالی
۱۶- امیر ستاری
۱۷- وحید امیرامینی
۱۸- ابراهیم نوری
۱۹- کیانوش اصلانی
۲۰- یوسف کاری
۲۱- مرتضی شکری
۲۲- سلیمان کاظمی
۲۳- مژگان صیامی
۲۴- لطیف حسنی
۲۵- رحیم غلامی
۲۶- سیامک میرزایی
۲۷- عباس لسانی
گاماج ۲۷ بهمن