شنبه ۹ فروردین ماه ۱۳۹۹، در پی شیوع ویروس کرونا در کشور و به دلیل عدم اعزام به مرخصی، شماری از زندانیان محبوس در زندان الوند همدان دست به اعتراض زدند.
بنا به برخی گزارش‌ها این اعتراض منجر به درگیری مسلحانه و فرار زندانیان در این زندان شده است؛ در این درگیری شماری از زندانیان معترض اقدام به آتش زدن پتو کرده و برخی از شنیدن صدای تیراندازی در اطراف این زندان خبر داده‌اند.
در همین خصوص امروز حسن خانجانی، دادستان همدان مدعی شد: “هیچ کدام از زندانیان از زندان همدان فرار نکرده‌اند”. وی همچنین ضمن رد بروز درگیری مسلحانه برای سرکوب اعتراضات، علت اعتراض زندانیان را عدم اعطای مرخصی به دلیل شیوع بیماری کرونا عنوان کرده است.
اما ساعاتی بعد باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از یک منبع آگاه خبر از خفگی دو تن از زندانیان در دود حاصل از آتش سوزی داد. به علاوه سه تن دیگر از زندانیان که در این درگیری ها زخمی شده بودند برای معالجه به بیمارستان خارج از زندان منتقل شده‌اند. این خبرگزاری از بازداشت آنچه رهبران این اعتراض خوانده، توسط نیروهای یگان ویژه خبر داده است.
همچنین شب گذشته درگیری مشابهی در زندان مهاباد رخ داد و برخی از تیراندازی و کشته شدن یک تن از زندانیان خبر داده بودند. علی اکبر گروسی رییس کل دادگستری استان آذربایجان غربی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری میزان، ضمن رد بروز آسیب به زندانیان در این درگیری‌ها مدعی شد: ” هیچگونه مشکل یا نگرانی در زندان‌های استان آذربایجان غربی وجود ندارد و مشکل مختصری که بامداد شب گذشته در زندان مهاباد اتفاق افتاده بود با حضور موثر مسئولین استانی و یگان‌های انتظامی رفع شد”.
در ادامه اعتراض‌های زندانیان، امروز یکشنبه ۱۰ فروردین ماه دو زندانی در بند ۱۲ زندان تبریز نیز در اعتراض به شرایط نامساعد زندان و شیوع ویروس کرونا دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
هویت این افراد “بابک گلستانی و علیرضا اصغرزاده” توسط هرانا احراز شده است. احتمال می‌رود که تعداد اعتصاب کنندگان افزایش یابد.
همچنین روز گذشته شنبه ۹ فروردین ماه، عباس لسانی فعال ترک (آذربایجانی) محبوس در زندان اردبیل طی نامه‌ای خطاب به مسئولان زندان خواستار موافقت سریع با تقاضای مرخصی زندانیان به ویژه فعالین ترک (آذربایجانی) زندانی شد. آقای لسانی در بخشی از نامه خود ضمن مسئول دانستن مقامات زندان درخصوص سلامت جانی زندانیان نوشته است: “بر مسئولین امر است که با تصمیم سریع، منطقی و انسانی موجبات اجرای مرخص نمودن فعالین ملی مدنی، زندانیان عقیدتی و جرایم غیرخطرناک را فراهم نمایند تا از خطر ابتلا به بیماری در فضای شکننده و خطرناک زندان رها گردند، درغیراینصورت هرگونه تهدید جانی بر عهده مسئولین امر است و آنها مسئول هرگونه عواقب حیاتی اینجانب و تمامی زندانیان خواهند بود.”
حسین سرلک، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین نیز امروز یکشنبه ۱۰ فروردین ۱۳۹۹ طی نامه‌ای در خصوص وضعیت زندان‌های ایران به بهانه درخواست جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی برای آزادی زندانیان ایرانی خارج از کشور به دلیل شیوع ویروس کرونا نوشته است: “چقدر خجسته است که وزیر امور خارجه از کشورهای بیگانه درخواست مرخصی و یا آزادی زندانیان ایرانی در کشورهای غیر، خصوصا آمریکا را بیان می‌فرمایند. آقای ظریف! آیا می‌دانید که سازمان زندان‌ها تاکنون حتی یک لیتر مواد ضدعفونی کننده در اختیار زندانیان نگذاشته و دستوراتی را نیز صادر فرموده‌اند که خود زندانیان مواد ضدعفونی خریداری کرده و به زندان بیاورند؟ آیا می‌دانید که چند درصد این مواد ضدعفونی کننده که توسط خیرین زندانی خریداری می‌شود به دست زندانیان می‌رسد؟ شاید حدود هفتاد درصد این مواد توسط ماموران و مسئولان زندان ضبط و برای استفاده شخصی مصرف می‌شود”.
از سوی دیگر، در پی وخامت حال نرگس محمدی، نایب رییس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر، در زندان زنجان، عذرا بازرگان، مادر ایشان طی نامه ای به رییس قوه قضاییه، ابراهیم رییسی، نسبت به سلامتی وی ابراز نگرانی کرد. در این نامه با ابراز نگرانی از مشکلات حاد تنفسی نرگسی محمدی و هم چنین عوارض ناشی از جراحی های سنگین طی سالهای اخیر اعلام داشت رفتار صورت گرفته با نرگس محمدی ظالمانه و غیر انسانی است.
عصر روز شنبه ۹ فروردین ماه نیز ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه در نشستی ویژه با سردار اشتری فرمانده نیروی انتظامی، معاون اول قوه قضائیه، دادستان‌کل کشور، رئیس سازمان زندان‌ها و تعدادی از مقامات قضائی و انتظامی اعتراض و درگیری در زندان‌ها را مورد بررسی قرار دادند. وی در پی این جلسه دستور “تشدید مراقبت‌های امنیتی از زندان‌ها و دستگیری زندانیان فراری” و “شناسایی قاصران و مقصران” و برخورد قضایی با آنان را داده بود. روز جمعه ۸ فروردین ماه هرانا از فرار حدود ۸۰ تن از زندانیان در پی درگیری با نیروهای کادر زندان خبر داده بود.
در همین رابطه خبرگزاری تسنیم از بازداشت چهار تن از ماموران زندان سقز به دلیل فرار زندانیان خبر داد. مجتبی شیرودبزرگی، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان گفت: “چند نفر از مأموران زندان سقز احضار و از آنان تحقیق به عمل آمد و چهار نفر از این افراد با صدور قرار تأمین روانه بازداشت و مابقی نیز با قرارهای تأمین متناسب آزاد شدند.”
پیش از این روز پنج‌شنبه ۷ فروردین‌ماه ۱۳۹۹، هرانا از ایجاد درگیری در زندان تبریز خبر داده بود. این زندانیان در اعتراض به پذیرش زندانی جدید بدون طی دوره قرنطینه و تاخیر در بررسی پرونده‌های زندانیان و اعزام آنها به مرخصی علیرغم شیوع ویروس کرونا در کشور دست به اعتراض زده بودند. بر اساس مستندات هرانا، دود غلیظی از محل زندان برخواسته و صدای تیراندازی نیز شنیده شده بود. زندانیان محبوس در این زندان خواستار ملاقات با مسئولان ارشد دستگاه قضایی هستند.
پیش از این نیز در نخستین روز امسال حمید کشکولی، فرماندار الیگودرز گفته بود گه “زندانیان الیگودرز در یک اقدام خودسرانه و غیرقانونی اقدام به اعتراض در داخل زندان کرده بودند که نشر این خبر به بیرون از زندان موجب نگرانی برخی شهروندان شده بود.”
شورش در زندان الیگودرز یک روز پس از رویدادی مشابه در زندان پارسیلون خرم‌آباد رخ داد. در جریان این واقعه در آخرین روز سال ۹۸ درگیری میان زندانیان و زندانبانان زندان پارسیلون خرم‌آباد رخ داد. مقام‌های محلی و قضایی تایید کردند که ۲۳ نفر از زندانیان از زندان پارسیلون خرم آباد گریخته‌اند. گفته شده هیچ یک از زندانیان متواری مرتکب جرایم “خطرناک” نشده و فرار زندانیان دست کم یک کشته و یک زخمی بر جای گذاشت. محمود ثمینی، معاون امنیتی استاندار لرستان گفته بود “در حین فرار یک نفر با تیراندازی مامورین کشته و یک نفر مجروح شد که به بیمارستان انتقال داده شد.” هرانا ۱۰ فروردین
