به دنبال اظهارات خامنه‌ای، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد ورود ۱۵۰ هزار دوز واکسن شرکت «فایزر» از آمریکا که توسط شماری از خیرین به ایران اهدا شده بود، منتفی شده است. این اقدام علی خامنه‌ای در حقوق بین‌الملل چه معنایی دارد. آیا ممنوعیت واردات دو داروی ضروری برای سلامت شهروندان برای خامنه‌ای مسوولیت کیفری ایجاد نمی‌کند؟
***
خامنه‌ای در اظهاراتی صریح و از روی آگاهی کامل، منازعات سیاسی خود را وارد موضوع حیات و سلامت ایرانیان کرده است و در اقدامی که در ۴۲ سال حیات جمهوری اسلامی ایران بی‌سابقه است، دستور به ممنوعیت یک محصول دانش پزشکی داده است. این ممنوعیت جدی‌ترین تهدید علیه «حق بر حیات» و «حق بر سلامت» ایرانیان است که جمهوری اسلامی بنابر وظیفه ذاتی هر حکومتی موظف به رعایت آن در بالاترین سطح امکان است.
دانش و دستاوردهای علمی خصوصا علم پزشکی و دارو تابعیت ندارد و حکومت‌ها وظیفه دارند در هر شرایطی حیات و سلامت شهروندان خود را فارغ از اختلافات سیاسی با دیگر دولت‌ها حفظ کنند.
حق بر حیات و حق بر سلامت از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی بوده و در اساسنامه سازمان بهداشت جهانی که جمهوری اسلامی عضوی از آن است، بر آن تاکید شده است. این حقوق در مفاد مختلفی از کنوانسیون «حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» که جمهوری اسلامی در آن هم عضویت دارد، آمده است.
از جمله در ماده دوازده این کنوانسیون آمده است که کشورهای عضو برای تأمین کامل این حق باید «پیشگیری و معالجه بیماری‌های مسری، بومی، حرفه‌ای و سایر بیماری‌ها، همچنین مقابله علیه این بیماری‌ها» و «ایجاد شرایط مناسب برای تأمین خدمات و کمک‌های پزشکی برای عموم در صورت ابتلا به بیماری» را فراهم کنند.
حق بر سلامت در اسناد دیگری که جمهوری اسلامی به آن پیوسته است یا در آن عضویت دارد، آمده است. از جمله «اعلامیه جهانی حقوق بشر» و «کنوانسیون حقوق کودک». اعلامیه جهانی حقوق بشر در ماده بیست و پنج می‌گوید «هرانسانی سزاوار یک زندگی با استانداردهای قابل قبول برای تأمین سلامتی و رفاه خود و خانواده‌اش، از جمله تأمین خوراک، پوشاک، مسکن، مراقبت های پزشکی و خدمات اجتماعی ضروری است.»
فرمان آیت‌الله خامنه‌ای در منع ورود واکسن ویروس کرونا از محصولات شرکت‌هایی که مورد تایید سازمان بهداشت جهانی است، جدی‌ترین تهدید مستقیم حیات و سلامت ایرانیان در چهار دهه اخیر است. موضوع زمانی تلخ‌تر می‌شود که بدانیم جمهوری اسلامی حتی در دوره جنگ ایران و عراق از هرکجا که می‌توانست، سلاح و تجهیزات تهیه کرد. در این راه حتی اسرائیل کشوری که جمهوری اسلامی موجودیت آن را به رسمیت نمی‌شناسد هم در ردیف فروشندگان محصولات نظامی به جمهوری اسلامی بود اما در ارتباط با سلامت شهروندان، خامنه‌ای گفته این خرید را ممنوع کرده و حتی گفته امکان دارد کشورهای سازنده کرونا، بخواهند آن را روی ایرانیان امتحان کنند.
جمهوری اسلامی سابقه‌ای به قدمت زمان تاسیس‌اش در تبلیغات و اظهارات بدون نسبت با حقیقت دارد. «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران مدت‌هاست که تحریم‌های آمریکا را «تروریسم اقتصادی» می‌نامد. «حسن روحانی»، رییس‌جمهور هم اصطلاح «تروریسم درمانی» را ساخته و «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی هم تحریم ایالات متحده را به غلط به دارو نسبت داده و آن را «جنایت علیه بشریت» خوانده است.
این اصطلاحات درباره تحریم‌ها ازنظر علم حقوق بی‌مبناست؛ خصوصا که ایالات متحده صادرات دارو و لوازم پزشکی به ایران را از فهرست تحریم‌ها معاف کرده است. اگر کسی فرض را بر صحت ادعای مقام‌های جمهوری اسلامی بتواند بگذارد و تحریم‌ها را تروریسم اقتصادی و درمانی و جنایات علیه بشریت بداند که از سوی آمریکا به ایران تحمیل شده است، آنگاه مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای برای تماس با ایالات متحده با هدف رفع تحریم‌ها، در تمام این سال ها مصداقی از قاعده «سبب اقوی از مباشر» است.
منظور از این قاعده در اینجا این است که اگر بشود ادعای جمهوری اسلامی ایران را در «تروریسم اقتصادی» و «جنایت علیه بشریت» بودن تحریم‌های آمریکا پذیرفت و در این صورت عامل و مباشر جنایت «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور آمریکا در نظر گرفته شود، خامنه‌ای در جایگاه «سبب» قرار می‌گیرد که به معنی آن است که باعث و وسیله‌ساز جنایت شده است و از این حیث مسئولیت کیفری او بالاتر از عامل و مباشر است.
آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر ۸۲ ساله جمهوری اسلامی است که بیش از سی سال در راس حاکمیت نظام قرار دارد. فرمان او در ممنوعیت واردات واکسن تولید کشورهای آمریکا، بریتانیا به معنی تایید ایالات متحده آمریکاست که از زمان خروج از توافق هسته‌ای و بازگشت تحریم‌ها، اعلام کرده بود که دارو جزو کالاهای معاف از تحریم است. او حالا دست به تحریم دارویی برای بیش از۸۰ میلیون ایرانی زده که با شیوع ویروس کرونا دست به گریبان‌اند.
با توجه به اینکه تلاش جمهوری اسلامی برای ساخت واکسن کرونا همچون تلاش «چین» و «روسیه»، هنوز مورد تایید سازمان جهانی بهداشت قرار ندارد، ممانعت آیت‌الله خامنه‌ای از واردات واکسن تایید شده کرونا به ایران نقض «حق بر حیات» و «حق بر سلامت» ایرانیان است و از نظر نظام عدالت کیفری بین المللی، اگر به مرگ‌ومیر و از دست رفتن تندرستی ایرانیان ختم شود، می‌تواند موجب مسئولیت کیفری وی باشد.21 دی ایران وایر
