زندان مرکزی بندرعباس در استان هرمزگان در شهرک توحید واقع شده است. از این زندان به عنوان تبعیدگاه زندانیان استفاده میشود. اكثر محكومین در استانهای هرمزگان، یزد و جنوب خلیج فارس در این زندان محبوس میباشند.
زندان مرکزی بندرعباس حداكثر ظرفیت ۱۰۰۰ نفر را دارد اما بیش از ۳ هزار زندانی را در شرایط غیرانسانی در آن جای داده اند.
ساختمان اصلی زندان از ۱۰ بند در دو کریدور تشکیل شده است. بندهای کارگری، رای باز، آشپزخانه، نظامی و زنان خارج از این کریدورها قرار گرفته است.
بندهای زندان:
بندهای زندان بندرعباس که زندانیان در آنها بسته به نوع جرائم تقسیم می شوند، از این قرار است:
۱- بند قرنطینه
۲- بند کارگری
۳- بند نسوان
۴-بند آشپزخانه
۵-بند نظامی
۶- بند آرامش
۷- بند جوانان (شامل جوانان ۱۹ تا ۲۸ سال)
۸- بند بزرگسالان
۹- بند ارشاد
۱۰- بند رأی باز
در حال حاضر بیش از ۳هزار و ششصد زندانی در این محوطه بسیار تنگ، محبوس هستند.
یکسری از بندها ۱۶ اتاق یکسری دیگر ۷ اتاق دارد. بیشترین بندهای این زندان مربوط به جرائم مواد مخدر و جرائم عمومی هستند.
در بندهایی که اتاق آنها روبروی هم قرار گرفته، ۱۲ زندانی روی تخت میخوابند و سایر زندانیان کف خواب هستند.
در بندهای ۷ اتاقه در هر اتاق ۱۸ زندانی روی تخت سه طبقه میخوابند و سایر زندانیان کف اتاق و اگر تعداد بیشتر باشد، در کریدور و مسجد بند میخوابند.
در بند ۸ که تاتاری ها است. زندانیانی که بیماری دارند را آنجا نگهداری می کنند. دود موادمخدر بقدری در این بند زیاد است که افراد نمیتوانند جلوی خود را ببینند.
این بند ظرفیت ۲۰۰ نفر را دارد اما ۶۰۰ نفر داخل آن محبوس هستند. اگر کسی شب بخواهد به دستشویی برود، باید از روی نفراتی که وسط کریدور روی زمین بصورت کتاب خوابیده اند، عبور کند.
بند زندانیان سیاسی جدا نیست و آنها را بر خلاف اصل تفکیک جرائم در کنار سایر زندانیان نگهداری می کنند. حدود ۵۰ زندانی سیاسی و زندانی عقیدتی در این زندان محبوس هستند.
دو زندانی سیاسی ۱۶ سال است که در این زندان محبوس هستند. بنا به گفته سایر زندانیان، این دو زندانی به اتهام ارتباط با سازمان مجاهدین محبوس هستند.
زندانیان سیاسی را به اشکال مختلف تهدید به شکنجه و قتل می کنند. رئیس این زندان زندانیان را به «شکستن دست و پا» و «انداختن به سگ دانی» تهدید می کند که اقدام به هیچ اعتراضی نسبت به شرایط و وضعیت این زندان نکنند.
انفرادی یا سگ دانی
ابعاد و اندازه انفرادی در زندان مرکزی بندرعباس، به اندازه یک قبر است.
زندانی را برای تنبیه به انفرادی می اندازند. به این انفرادی ها، سگ دانی هم می گویند. زندانی را لخت کرده و داخل انفرادی یک کولر روشن می کنند. برای اذیت و آزار زندانی درجه کولر را بقدری زیاد میکنند که محیط تبدیل به یخچالی بسیار سرد می شود. توالت هم داخل همان محل قرار دارد و وضعیت بهداشت آن وحشتناک است.
در انفرادی، غذای زندانی را داخل یک نایلون به وی می دهند.
گاه در همین انفرادی دست و پای زندانی را با دستبند و پابند هم می بندند و یا بصورت قپانی می بندند که هیچ حرکتی نتواند بکند.
حمام و آبگرم
برای هر پانصد زندانی پنج حمام و در بعضی از بندها ۴ حمام اختصاص داده اند. یعنی به هر ۱۰۰ نفر یک حمام اختصاص داده اند. تازه همین حمامها هم بسیاری از اوقات خراب است و از دوش آنها آب نمی آید. فشار آب این حمامها بسیار پایین است. در زمستانها آب گرم نیست و بیشتر اوقات زندانیان مجبورند با آب سرد حمام کنند. حمامها دربی برای بستن ندارند.
دستشویی ها هم بسیار کثیف و غیربهداشتی هستند.
هزینه کلیه تعمیرات و رسیدگی های تأسیساتی را از زندانیان می گیرند.
بهداری
یک بهداری برای کل زندان وجود دارد که در آن هم دارویی برای درمان بیماریهای مختلف رایج در زندان مثل بیماری های پوستی، تنفسی وجود ندارد. حتی دارویی برای سرماخوردگی معمولی در بهداری این زندان وجود ندارد که به زندانی بیمار بدهند.
مرگ خاموش زندانیان
در زندان مرکزی بندرعباس، زندانیان به دلایل مختلف جان خود را از دست می دهند. بسیاری از آنان بخاطر عدم رسیدگی های پزشکی و درمانی جان می بازند و بعد آنها را بعنوان فوتی های عادی گزارش می کنند.
زندانیان بدلیل بالا رفتن قند و یا فشار خون و عدم رسیدگی های فوری و اورژانس در بهداری و عدم انتقال به بیمارستان خارج از زندان، جانشان را از دست می دهند.
نمونه هایی از فوت زندانیان به دلیل سرماخوردگی های شدید در این زندان گزارش شده است.
گزارش شده است در همین زندان، یک زندانی به نام حمید خمسه بخاطر اینکه رودههایش مدت یک ماه تخلیه نشده بود، پزشک بهداری به او آمپول فشار تزریق میکند، که به فاصله کوتاهی بدلیل شدت فشار، تمامی رودهاش بیرون زده و جان می سپارد.
مواد مخدر
در این زندان هم مانند سایر زندانها، مأموران و عوامل اصلی خود زندان، مسئول تهیه، وارد کردن و فروش مواد مخدر در میان زندانیان را در دست دارند. حفاظت اطلاعات زندان، انواع مواد مخدر از جمله شیشه را وارد زندان کرده و از طریق عواملی که به خدمت گرفتهاند به زندانیان می فروشند و درآمد کلانی را به جیب می زنند.
اعدام
در زندان مرکزی بندرعباس محلی برای اعدام زندانیان بنا شده است. در این زندان، زندانیان را بصورت گروههای ۴، ۵ و یا شش نفره اعدام می کنند. در سال ۹۵ هفت زندانی بلوچ را به اتهام مواد مخدر با هم اعدام کردند.
به اعدامیها پابند میزنند و آنها را به نرده در ورودی اتاق اعدامی ها می بندند و ساعت ۳ صبح برای اجرای حکم میبرند.
برنامه غذایی بازداشتگاه
کیفیت غذا در زندان مرکزی بندرعباس بسیار پایین است. حجم غذا نیز کم است و عموما زندانیان گرسنه میمانند و پولی هم برای خرید مواد اضافهتر ندارند. برنامه غذایی در هفته به این ترتیب است:
شنبه قیمه
یکشنبه استانبولی
دوشنبه قورمه سبزی (سبزی های استفاده شده در آن شبیه علف است)
سه شنبه استانبولی
چهار شنبه هواری ماهی که با تن ماهی درست میشد
پنج شنبه قیمه
جمعه استانبولی
قانون منع رفت و آمد در کریدور
ساعت ۱۰ شب در زندان خاموشی برقرار می شود و همه زندانیان باید خوابیده باشند. زندانیان از این ساعت تا صبح حق رفتن به دستشویی هم ندارند. زندانیانی که در این فاصله نیاز به رفتن به دستشویی پیدا کنند، هیچ راه چارهای ندارند. در مواردی که زندانیان به این وضعیت اعتراض کردهاند، آنان را در سخت ترین شرایط با دست بند و پابند بسته و تنبیهی در یک محل نگه داشته و شکنجه کرده اند.
در یکسری از بندها در ساعت اداری کسی اجازه خوابیدن و یا حتی رفتن روی تخت خودش را ندارد و باید کف اتاق بنشیند.
اسامی روسا و مدیران زندان
مدیرکل زندانهای استان هرمزگان = مصطفی کیشانی
رئیس زندان = محمد فیروززاده
رئیس کل حفاظت کل زندان های هرمزگان = براری
رئیس حفاظت اطلاعات زندان بندرعباس = پورحاجبی
رئیس اداره ارزیابی عملکرد و بازرسی= علی کمالی
رئیس اداره حفاظت و اطلاعات زندان های هرمزگان= عین الله اسماعیلی
مصطفی کیشانی مدیرکل زندان های هرمزگان در مراسم معرفی علی کمالی به ارائه گزارشی از اقدامات انجام شده در زندان های استان پرداخت و گفت: امنیت پایدار در زندان ها مرهون تلاش همه کارکنان به خصوص مسئولان حفاظت و اطلاعات است. (رئیس پیشین حفاظت و اطلاعات استان هرمزگان محمدرضا شکوهی بوده است.)
مدیران اندرزگاه :
– کریمی
– دهقان
– مشایخی
– بابا بیگی
جوانه ها. ۱۵ اسفند