گزارش و نمودار از: فرشاد اعرابی
یادآوری: با توجه به سانسور خبری حاکم بر رسانه‌های ایران، آنچه در پی می‌آید گزارشی است کوتاه و فشرده از نقض حقوق جامعه ایران در محدوده اعدام شهروندان طی دوره زمان یک ماه گذشته که نمی‌تواند بازتاب دهنده کامل قتل دولتی باشد.
متأسفانه برغم تمام تلاش‌هایی که از جانب فعالین و نهادهای حقوق بشری صورت می‌گیرد، صدور و اجرای حکم اعدام که یکی از مهمترین موارد نقض حقوق بشر ایرانیان بشمار می‌رود، کماکان پا برجاست و هیچگونه آمار دقیقی نیز از تعداد آنان وجود ندارد، لاجرم ما در این گزارش مواردی که خبرگزاری‌های مورد تأیید دولت ایران منتشر کرده‌اند را به ۳ گروه «اخبار، صدور و اجرای حکم اعدام» تقسیم‌بندی نموده‌ایم که نمی‌تواند در برگیرنده تمام اعدام‌های گسترده‌ای باشد که هر روزه و بصورت پیدا و پنهان در جمهوری اسلامی ایران اجرا می‌شود، گفتنی است بیش از ۷۵ درصد اعدام‌ها بصورت مخفیانه اجرا شده و توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند و یا اعدام با اتهاماتی واهی و یا بدون وجود مدرک و یا دلایل کافی که با استناد به حکم «قَسامه» در فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران وجود دارد، یعنی نقض ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر.
نمونه: در اکتبر ۲۰۱۷ حکم اعدام «مجتبی غیاثوند» بر اساس «قَسامه» در کرج اجرا شد و در فوریه ۲۰۱۸ نیز با استناد به این بند از فقه اسلامی حکم مرگ دولتی برای صالح شریعتی ۱۶ ساله صادر شده است.
قَسامه: براساس عدم اطمینان قاضی نسبت به مجرم بودن متهم و فقط بر اساس حداکثر ۵۰ سوگند از جانب وابستگان شاکی انجام و صادر می‌گردد و برای تسهیل در قتل نوع بشر ۱۰ نفر نیز می‌توانند هریک ۵ مرتبه سوگند یاد کنند و یا …
قتل‌های قانونی مهر ماه ۱۴۰۱ توسط دولت جمهوری اسلامی ایران
اخبار اعدامیان:
گروهی از کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای از جمهوری اسلامی خواستند تا اجرای حکم اعدام «زهرا صدیقی همدانی» و «الهام چوبدار» را به سرعت متوقف کند. آنها تاکید کردند که مدافعان حقوق بشر در ایران باید بدون ترس، فعالیت‌های مسالمت‌آمیز خود را انجام دهند، این در حالی‌ست که این دو فعال به دلیل دفاع از حقوق جامعه رنگین‌کمانی دستگیر و به مجازات اعدام محکوم شده‌اند. این بیانیه که روز ۶مهر۱۴۰۱ توسط ۲۲ کارشناس سازمان ملل متحد تنظیم شده، به مقامات جمهوری اسلامی ارسال شده است، اما تاکنون پاسخی دریافت نشده است. ایران وایر۱۳ مهر
صدور حکم اعدام:
قتل:
یک متهم به قتل در دادگاه کیفری یک خراسان رضوی به دو بار اعدام در ملاعام محکوم شد. متهم در بهمن ماه ۹۸، مرتکب قتل دو زن در شهر تایباد شده بود و به همین دلیل دادگاه «مجتبی» را به دو بار اعدام در ملأعام محکوم کرد. همچنین دو متهم دیگر این پرونده زندان محکوم شدند.فرارو 7 مهر
تجاوز:
یک متهم در تهران از بابت اتهام سه فقره “زنای به عنف” به اعدام محکوم شد. در آذر ماه سال گذشته یک متهم به نام سعید به همراه خواهرش در تهران بازداشت شدند که در خانه خود سه دختر را حبس کرده و مورد سو استفاده جنسی قرار داده بودند. یکی از این دختران با ضربات پیچ گوشتی به قتل رسیده بود. شهروند 9 مهر
محاربه:
عباس دریس، از بازداشت شدگان اعتراضات آبان ۹۸، از بابت اتهام «محاربه» توسط شعبه اول دادگاه انقلاب ماهشهر، به اعدام محکوم شد. محسن و عباس دریس در تاریخ ۱۷ آذر ۹۸ توسط ماموران معاونت اطلاعات قرارگاه ابوالفضل عباس بازداشت و در تاریخ ۱۸ آذر در شعبه سوم بازپرسی دادسرای بندر ماهشهر (شعبه ویژه رسیدگی به پرونده‌های اغتشاشات آبان ماه) به ریاست قاضی حسن سالمی مورد بازپرسی قرار گرفتند. ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران ۳۰ مهر
اجرای حکم اعدام:
قتل:
حکم اعدام یک زندانی بلوچ بنام مرتضی براهویی با اتهام قتل در زندان مرکزی زاهدان اجرا شد. مرتضی از چند سال پیش با همین اتهام در زندان بوده و خبر اعدام او پس از دو هفته منتشر شده است. حال وش6 مهر
یک زندانی بلوچ به اتهام قتل دو نیروی نظامی در زندان مرکزی زاهدان اعدام شد. هویت این زندانی بلوچ “قاسم شه بخش” احراز شده است. گفته می شود قاسم در تیرماه سال ۹۷ به تنهایی وارد پایگاه سپاه پیرسوران در اطراف زاهدان شده و پس از خلع سلاح دو تن از نیروهای سپاه، آنها را کشته و سلاح های آنها را با خود برده است. کمپین فعالین بلوچ 7 مهر-
حکم اعدام یک زندانی به نام علی محمد سعیدی با اتهامات قتل در زندان مرکزی زنجان اجرا شد. سازمان حقوق بشر 21 مهر
حکم اعدام یک زندانی بنام رضا قره لو با اتهام قتل در زندان نیشابور به اجرا درآمد. «رضا قره‌لو از حدود سه سال پیش، به اتهام قتل یکی از دوستانش بازداشت و به قصاص محکوم شد. »سازمان حقوق بشر ایران۲۶ مهر
حکم اعدام (قصاص) سه زندانی از جمله یک وکیل دادگستری با اتهام قتل در زندان ساری اجرا شد. حادثه قتل در اوایل خرداد سال ۹۵ رخ داده است و یکی از وکلای دادگستری به همراه دو نفر دیگر از بابت اتهام قتل بازداشت و در مراجع قضایی مازندران به اعدام محکوم شدند. کانون حقوق بشر ایران 28 مهر
قاچاق مواد مخدر:
یک زندانی بلوچ که پیشتر بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، اجرا شد. هویت این زندانی بلوچ “عوض بیلرانی” اهل زاهدان عنوان شده است. کمپین فعالین بلوچ 10 مهر
حکم سه زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در زندان وکیل آباد مشهد به اجرا درآمد. هویت این زندانیان، “آصف شیبک، اهل زاهدان و ساکن مشهد، سعید شیبک، ۲۰ ساله اهل زاهدان و ساکن مشهد، رمضان مزارزهی، اهل زاهدان و ساکن مشهد،” عنوان شده است. حال وش 12مهر
حکم اعدام شش زندانی به نامهای هاشم محمودزاده، یوسف‌علی چالانی، عباس فتحعلیان و حیدر رمضانی در زندان عادل آباد شیراز به اجرا درآمد. دو زندانی دیگر که تاکنون هویت آنها مشخص نشده است، ۱۱ مهرماه در این زندان اعدام شده‌اند. این شش زندانی پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بودند. سازمان حقوق بشر ایران 14 مهر
حکم اعدام یک زندانی به نام صادق افکنده ۴۳ ساله، با اتهام مواد مخدر در زندان مرکزی زنجان اجرا شد. صادق افکنده از حدود چهار سال پیش با اتهام حمل مواد مخدر بازداشت و تا زمان اعدام در زندان مرکزی زنجان بود. سازمان حقوق بشر21 مهر
حکم اعدام یک زندانی بنام امیر جهانگیری ۴۲ ساله با اتهام مواد مخدر در زندان قم اجرا شد. امیر جهانگیری نیز از حدود سه سال پیش با همین اتهام بازداشت و به اعدام محکوم شده بود. این زندانی از بند ۱ زندان مرکزی قم به پای چوبه دار رفت. سازمان حقوق بشر23 مهر
حکم اعدام یک زندانی بنام حسین کریم آبادی با اتهام مواد مخدر در زندان همدان اجرا شد. حسین کریم آبادی از حدود چهار سال قبل در زندان محبوس است. وی پیش از این هیچگاه سابقه بازداشت نداشته است. کانون حقوق بشر ایران 24 مهر
یک زندانی بنام حامد دهقان منگابادی با اتهامات مرتبط با مواد مخدر در زندان لنگرود قم اجرا شد. «حامد پیشتر راننده ترانزیت بوده که از بابت اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر بازداشت و سپس توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بود.»هرانا 24 مهر
حکم یک زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان زابل به اجرا درآمد. هویت این زندانی “محمد زرکزهی، ۳۰ ساله، فرزند عبدالله و اهل زابل” عنوان شده است. حال وش30 مهر
دو شهروند بلوچ در زندان مرکزی زاهدان که پیشتر بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، حکم آنها اجرا شد. هویت این دو زندانی بلوچ “جمعه گمشادزهی” فرزند رمضان و “هابیل شهنوازی” (حسین زهی) فرزند عباس احراز شده است. کمپین فعالین بلوچ ۳۰ مهر
تجاوز به عنف:
حکم دو زندانی که پیشتر از بابت اتهام “تجاوز به عنف” در یک پرونده مشترک به اعدام محکوم شده بودند، در زندان قزوین به اجرا درآمد. این دو نفر حدود ۲ سال پیش بازداشت و در یک پرونده مشترک از بابت اتهام «تجاوز به عنف» توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شدند. حکم آنها بلافاصله در دیوان عالی کشور تایید شد. هویت این زندانیان، “کیومرث پروانه و حسن حجتی” عنوان شده است. سازمان حقوق بشر ایران 14 مهر
مرگ در زندان:
یک شهروند معترض اهل سقز به نام اسماعیل دزوار که توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و به شدت مورد شکنجه قرار گرفته بود، جانباخت. هه‌نگاو 18 مهر
در پی درگیری در تاریخ ۱۷ مهرماه در زندان لاکان رشت دستکم ۱۲ زندانی جان خود را از دست دادند. فراز21 مهر
آتش سوزی در زندان اوین که با شلیک گلوله و گاز اشک آور و انفجار های مهیب همراه بود باعث کشته شدن تعدادی از زندانیان شد که متاسفانه آمار دقیقی ازتعداد جان باختگان در دسترس نیست.23 مهر
یک جوان اهل ایلام به نام محمد عبداللهی در جریان اعتراضات هفته گذشته ایلام توسط نیروهای حکومتی بازداشت شده بود در اثر شکنجه نیروهای امنیتی جان باخته است. در جریان اعتراضات روز چهارشنبه ۲۰ مهر ۱۴۰۱ (۱۲ اکتبر ۲۰۲۲) در مقابل ساختمان فرمانداری ایلام، محمد عبداللهی ۳۶ ساله اهل ایلام توسط نهادهای امنیتی بازداشت کرده‌اند و پس از چند ساعت زیر شکنجه جانش را از دست داده است. هه‌نگاو 25 مهر
یک شهروند بلوچ که در روز جمعه سیاه زاهدان زخمی و پس از آن بازداشت شده بود، در بازداشتگاه اطلاعات سپاه زیر شکنجه کشته شد. هویت این شهروند بلوچ “حامد باجی زهی” فرزند امان الله یکی از فرماندهان بومی پایگاه های سپاه در زاهدان عنوان شده است. کمپین فعالین بلوچ26 مهر
یک جوان ۲۰ ساله ساکن اهواز که به ظن نگهداری سلاح توسط نیروهای اداره اطلاعات این شهر بازداشت شده بود در محل بازداشتگاه این نهاد، در شرایطی پر ابهام جان باخت. هویت این شهروند “علی بنی اسد، ۲۰ ساله” احراز شده است. ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران 28 مهر
رامین فاتحی شهروند سنندجی که به همراه برادر و خواهرش توسط نیروهای امنیتی در سنندج ربوده شده بود زیر شکنجه جانباخته است. ماموران امنیتی خانواده فاتحی را مطلع کرده‌اند که رامین فاتحی جانش را از دست داده است. یکی از نزدیکان خانواده فاتحی در خصوص به هه‌نگاو اظهار داشت: ” رامین در بازداشتگاه اداره اطلاعات و زیر شکنجه جانش را از دست داده است، اما نهادهای امنیتی به خانواده فاتحی اعلام کرده‌اند که و در سلول انفرادی بازداشتگاه اداره اطلاعات خودکشی کرده است.”. هه‌نگاو شنبه ۳۰ مهر
رهایی از اعدام:
یک مرد (فرشاد) در تهران که در سال ۸۸ در پی یک نزاع و درگیری مرتکب قتل (احمد) شده و توسط مراجع قضایی و دیوان عالی کشور به اعدام محکوم شده بود. با رضایت اولیای دم از اعدام رهایی یافت. جوان آنلاین 7 مهر
۷ زندانی در استان تهران که بعضی از آنها از ۱۷ سال قبل به خاطر ارتکاب به قتل در زندان به سر می‌بردند با کمک خیرین، تعدادی از هنرمندان سرشناس سینما و صداوسیما و تلاش تیم صلح و سازش و واحد مددکاری زندان رجایی‌شهر برای همیشه آزاد شدند و به آغوش خانواده‌هایشان بازگشتند. جوان آنلاین 7 مهر
یک زندانی در گیلان که ۸ سال پیش به اعدام محکوم شده بود با همت شورای حل اختلاف استان و رضایت اولیای دم از چوبه اعدام رهایی یافت. رکنا 7 مهر
معاون قضایی و رئیس توسعه حل اختلاف استان خوزستان از رهایی دو زندانی از اعدام در این استان خبر داد. هر دو نفر در پی اختلاف و درگیری بین دو طایفه مرتکب قتل شده بودند گفت: هر دو بازداشت و توسط دادگاه کیفری خوزستان به اعدام محکوم شده بودند که با همت شورای حل اختلاف استان و رضایت اولیای دم از اعدام رهایی یافتند. ایرنا 7 مهر
مردی سال ۹۰، درکرمانشاه در یک درگیری یکی از بستگان خود را به قتل رسانده بود که با توجه به درخواست اولیای دم، وی محکوم به اعدام شد. نهایتا با اولیای دم به شرط پرداخت دیه، این زندانی از چوبه دار رهایی یافت.رکنا 7 مهر
مردی در سال ۹۷، در یکی از پادگان‌های استان کرمانشاه هم خدمتی خود را با گلوله به قتل رسانده بود. وی در اعترافات خود بیان کرد: “با مقتول هیچ اختلاف و درگیری نداشتم و گلوله اتفاقی به وی برخورد کرده است و از حادثه‌ای که رخ داده بشدت پشیمانم.” اما در نهایت با شرط پرداخت دیه و کسب رضایت اولیای دم وی از اعدام رهایی یافت. رکنا 7 مهر
“در سال ۱۳۹۳ نزاعی بین دوطایفه در شهرستان کرمانشاه که در این حادثه یک نفر جان خود را از دست می دهد. این اختلاف منجر به تشکیل چندین پرونده در دادسرا و دادگاه این شهرستان شد که پس از طی مراحل قانونی، متهم محکوم به اعدام می شود که نهایتا با رضایت اولیای دم از چوبه دار رهایی یافت.”رکنا 7 مهر
۷ ماه پیش بین ۲ خانوار در یکی از محلات اهواز بر سر اختلافات گذشته درگیری رخ داد که یک نفر در این نزاع به قتل رسید. با دستور مقام قضایی، اعضای شورای حل اختلاف ویژه عشایر، بین این ۲ خانوار صلح و سازش ایجاد شد و پرونده بعد از ۷ ماه با مصالحه مختومه و رضایت اولیای دم کسب شد.رکنا 7 مهر
دو محکوم بخش محمدیه به جرم قتل عمد به اعدام محکوم شده و چندین سال در انتظار تایید و اجرای حکم اعدام در زندان مرکزی قزوین به سر می بردند. با تلاش های دادستانی، شورای حل اختلاف و معتمدین بخش محمدیه و با برگزاری جلسه مصالحه با اولیاء دم مقتولین، این دو خانواده اعلام رضایت کردند.فارس 7 مهر
رئیس کل دادگستری استان اردبیل از رهایی ۱۷ زندانی از اعدام در این استان خبر داد. ۱۷ فقره پرونده قتل عمد با رضایت خانواده ها منجر به صلح و سازش شود.تسنیم 7 مهر
۱۶ زندانی محکوم به اعدام در استان فارس با رضایت اولیای دم از چوبه دار رعایی یافتند. ایلنا 7 مهر
یک زندانی محکوم به اعدام در قائنات، پس از ۴ سال از چوبه دار نجات یافت. زنی توسط همسرش به قتل رسیده بود. شوهر مقتول در بازجویی‌ها به قتل همسرش اعتراف کرد، پس از ۴سال با تلاش دادگستری و شورای حل اختلاف شهرستان قائنات برای جلب رضایت اولیای دم آغاز شد و سرانجام آنها قاتل فرزندشان را با شرایط بخشیدند. رکنا 7 مهر
زن:
یک زن زندانی در تهران در شهریور ماه امسال، در پی اختلافات خانوادگی مرتکب قتل همسر خود شده بود و در جلسه بازپرسی به قتل اعتراف کرد و با رضایت دو دختر مقتول از چوبه دار رهایی یافت. فرارو 7 مهر
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
