محمد، زندانی محکوم به اعدام در زندان مرکزی مشهد که به علت فقر شدید و نیاز مالی برای تامین دیه برادر بیمارش که در آستانه زندانی شدن بود، مجبور می‌شود یک‌بار وارد معامله فروش مواد مخدر بشود و هم اکنون در چند قدمی چوبه‌دار قرار دارد.
یک زندانی محکوم به اعدام داوطلب شده تا ماجرای زندگی‌اش را برای سازمان حقوق بشر ایران تعریف کند و بگوید چه اتفاقاتی افتاد که امروز در چند قدمی چوبه دار ایستاده است. “محمد” باور دارد که اگر مردم داستان زندگی محکومان به اعدام را بشنوند حاضر نمی‌شوند تا آنها اعدام شوند.
«محمد» اکنون در زندان مرکزی مشهد نگهداری می‌شود و حکم اعدامش تأیید و پرونده‌اش نیز به اجرای احکام فرستاده شده و هر لحظه در انتظار این است تا بلندگو نامش را صدا کند و برای اعدام به سلول انفرادی منتقل شود. او تا دیپلم درس خوانده و پس از آن به کار کشاورزی و باغبانی مشغول شده بود.
محمد می‌گوید: یک برادر به نام “جعفر” دارم که از خودم بزرگ‌تر است. پنج سال پیش جعفر که از افسردگی شدید و مشکلات روحی رنج می‌برد در جریان یک نزاع خیابانی فردی را مجروح کرد و متواری شد. دادگاه به‌صورت غیابی برای اون ۳۳ میلیون تومان دیه صادر کرد ولی کل خانواده ما تمام دارایی‌شان نصف این مبلغ هم نمی‌شد. شاکیان انسان‌های شریفی بودند و وقتی وضع ما را دیدند گفتند شما فقط ۳ میلیون تومان هزینه بیمارستان را پرداخت کنید و ما رضایت می‌دهیم. ولی همین مبلغ هم برای ما بسیار زیاد بود. جعفر به تمام دوستان و آشنایان رو زد تا بتواند این ۳ میلیون تومان را تهیه کند تا اینکه یک روز یکی از همسایه‌های ما در روستا وقتی فهمید جعفر برای پول دیه لنگ است، فردی را معرفی کرد و گفت این دوست من است و از تهران آمده برای خرید مواد مخدر. اگر واسطه شوید و برایش چند کیلو هروئین فروشی پیدا کنید او سه میلیون تومان به شما می‌دهد. جعفر موضوع را به من و برادر کوچک‌ترمان گفت و ما سه برادر برای تهیه چند کیلو مواد مخدر به هر دری که می‌شد زدیم و دست آخر توانستیم یک افغانستانی را پیدا کنیم که به آن تهرانی هروئین بفروشد ولی پای معامله که رسید ما سه برادر بازداشت شدیم و آن افغانستانی موفق به فرار شد.
وی ادامه می‌دهد: آن همسایه ما در روستا چون برادرش به جرم مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود با پلیس همکاری می‌کرد تا برادرش تخفیف بگیرد و برای همین این معامله صوری را ترتیب داد و برای ما این چاه را کند. برادر وی نیز تخفیف نگرفت و دو سال پیش اعدام شد. در اداره مبارزه با مواد مخدر جعفر همه اتهامات را گردن گرفت ولی به خاطر بیماری افسردگی و مشکلات روحی روانی و اینکه سال‌ها تحت درمان بود با یک درجه تخفیف به ۲۵ سال زندان محکوم شد. برادر کوچک‌ترم نیز به دلیل سن کم به ۴۵ سال زندان محکوم شد؛ اما من به اعدام محکوم شدم چون آن تهرانی (مأمور مبارزه با مواد مخدر) با من لج کرده بود و من را به عنوان نفر اصلی معامله شناسایی کرد.
سرگذشت محمد یک نمونه از بیش از ۵ هزار محکومی است که به گفته سخنگوی کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس به اعدام محکوم شده و در انتظار اجرای حکم بسر می‌برند.
هم اکنون طرح جایگزینی مجازات اعدام برای جرائم مربوط به مواد مخدر در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است و خبرهای رسمی حاکی از آن است که برخی نهادهای امنیتی در راه تصویب این طرح کارشکنی می‌کنند. سازمان حقوق بشر ایران امیدوار است با تصویب هرچه سریع‌تر این طرح گام مثبتی در راه حذف کامل مجازات اعدام در ایران برداشته شود و از مقامات قضایی ایران مصرانه می‌خواهد تا زمان تصویب این طرح در مجلس از اعدام‌های بیشتر خودداری کنند.
حقوق بشر در ایران ۱۶ تیر
