گیلان پس از قم، دومین استانی بود که ابتلا به ویروس «کرونا» در آن مشاهده شد. «دکتر رضا کوچکی‌نیا»، پزشک کیاشهری به عنوان اولین فوتی مبتلا به این ویروس در گیلان نامیده می‌شود.
گفته می‌شود این ویروس از طریق مراجعه‌کنندگان به کوچکی‌نیا منتقل شده است. او رییس شبکه بهداشت آستانه بود و روز اول اسفندماه درگذشت. علت مرگ این پزشک ۵۲ ساله، آنفولانزا اعلام شد. این موضوع البته از سوی مردم گیلان پذیرفته نشد و همکاران او در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» نیز از ابتلای کوچکی‌نیا به ویروس کرونا خبر داده بودند.
پیکر رضا کوچکی‌نیا روز دوم اسفند در یک مراسم عمومی تشییع شد. از روز گذشته اما عکس‌های «نرجس خانعلی‌زاده»، پرستار بیمارستان «میلاد» لاهیجان بارها در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است. گفته می‌شود این پرستار ۲۵ ساله پس از سه روز مقاومت در مقابل بیماری، جان خود را از دست داد.
خانعلی‌زاده نیز با توجه به این که در بخش اورژانس بیمارستان کار می کرد، احتمالا از طریق بیماران به این ویروس مبتلا شده بود. آن‌چه مشخص است، شیوع بیماری در گیلان با توجه عدم شفافیت مسوولان و از طرفی نبود تجهیزات پزشکی مناسب بیش از آن‌چه در آمارهای رسمی اعلام شده، بوده است.
***
«قبل از شیفت، یک ماسک “ان ۹۵” (N95) می‌دهند. این ماسک حداقل هر هشت ساعت یک بار باید تعویض شود. این ماسک‌ها تا پایان شیفت که این روزها از ۱۲ تا ۲۰ ساعت هم رسیده، روی صورت‌مان است. لباس مخصوص وجود ندارد. تنها در بیمارستانی که مرکز ویژه ویروس کرونا در نظر گرفته شده است، روپوش مخصوص وجود دارد. قرار بود همه مبتلایان و افراد مشکوک به کرونا در بیمارستان رازی رشت بستری شوند اما این طور بگویم که بیماری در حدی شیوع پیدا کرده که مجبور شده‌اند در هر بیمارستان، یک یا دو بخش را تخلیه و به مبتلایان کرونا اختصاص دهند. وضعیت در رشت بحرانی است.»
آن چه خواندید، اظهارات یک پرستار در یک بیمارستان خصوصی در رشت است. براساس گفته‌های او، پیش از اعلام عمومی وجود ویروس کرونا در ایران، افرادی در بیمارستان «گلسار» رشت فوت کرده بودند که علت مرگ همه آن‌ها آنفلوآنزا اعلام شده بود. این پرستار گفته است دو پزشک این بیمارستان که یک نفرشان فوق تخصص ریه و دیگری یک متخصص جراحی عمومی بوده، با بیمارستان تماس گرفته و گفته‌اند که زودتر به تعطیلات عیدانه می‌روند.
این پرستار که نخواست نامش فاش شود، در ادامه به «ایران‌وایر» می‌گوید: «وضعیت نه تنها در رشت بلکه در کل استان افتضاح است. ماسک نیست و مواد ضدعفونی کننده نه تنها برای مردم بلکه در بیمارستان‌ها هم کم شده است. وقتی درخواست لباس مخصوص می‌کنیم، می‌گویند غیر از موارد ضروری، نیازی نیست! از چند روز پیش از اعلام عمومی ورود کرونا تا امروز، تعداد فوتی‌های بیمارستان گلسار که مشکوک به کرونا یا آنفلوآنزا بوده‌اند، به ۱۰ نفر رسیده است.»
نمی‌توان به طور دقیق میزان مبتلایان به ویروس را تخمین زد اما براساس شواهدی چون اظهارات کادر درمانی بیمارستان‌های گیلان در ارتباط با تعداد فوتی‌ها و هم‌چنین نبود تجهیزات پزشکی لازم و از همه مهم‌تر، سابقه مسوولان در عدم شفافیت، این فرضیه قوی‌تر می‌شود که تعداد مبتلایان به ویروس کرونا چندین برابر بیشتر از چیزی است که مسوولان استان عنوان کرده‌اند.
در شرق گیلان اما پس از فوت نرجس خانعلی‌زاده، همه معادلات تغییر کرده و چند پرستار از سمت خود استعفا داده‌اند. این در حالی است که براساس اطلاعیه‌ای شفاهی و نانوشته، افرادی که ترک کار کنند، تهدید شده‌اند که برای همیشه ممنوع‌الکار خواهند شد!
به گفته پرستاران شهرستان لاهیجان، «سعید صباحی»، رییس بیمارستان میلاد لاهیجان گفته است نتیجه آزمایش نرجس خانعلی‌زاده هنوز مشخص نیست. این در حالی است که قرار بود نتیجه آزمایش صبح روز هفتم اسفند، یعنی روز گذشته به دست بیمارستان برسد. در عین حال، خانم «جعفری»، مترون بیمارستان میلاد نیز تحت درمان قرار گرفته است. پرستاران دلیل عدم شفافیت مسوولان بیمارستان را برای جلوگیری از افزایش استعفا در حوزه شرق گیلان می‌دانند.
هیات مدیره «نظام پرستاری شرق گیلان» نامه‌ای سرگشاده در ارتباط با کمبود تجهیزات به ریاست بیمارستان میلاد نوشته که در بخشی از آن آمده است: «گفتیم پرستاران در مرکز شما دچار مشکلات هستند که هیچ توجهی به رفع و پی‌گیری آن‌ها نمی‌شود… از ابتدای بحران کرونا، ما به ندا و حکم وجدان و سوگندی که خورده‌ایم، تمامی نواقص موجود در خصوص تجهیزات و امکانات لازم را در تمامی مراکز اعلام کردیم، در مرکز شما هم همین‌طور.»
در بخش دیگری از این نامه با اشاره به فوت نرجس خانعلی‌زاده نوشته شده است: «ما در راه پرستاری، کم نرجس نداده‌ایم. شاید خسته‌ایم، شاید سرفه می‌کنیم اما ایستاده‌ایم. پس جناب دکتر، همان‌قدر که دست تکذیب‌تان خوب است، لطفا دست به کار شوید و درخواست‌ها و مشکلات همکاران را پی‌گیری بفرمایید.»
در شهر لاهیجان، «بیمارستان پیروز» به مرکز ویژه مبتلایان به کرونا اختصاص یافته است اما با توجه به حجم مراجعه کنند‌گان، در سایر بیمارستان‌ها، از جمله میلاد و «شفا» نیز بخش‌هایی را به این کار اختصاص داده‌اند و افرادی نیز مشکوک به کرونا در این بخش‌ها بستری هستند.
یکی از پرستاران در لاهیجان که نخواست نامش فاش شود، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «زمانی که بیمار مشکوک به ویروس را پذیرش می‌کنند، هیچ لوازم بهداشتی اولیه مثل روپوش مخصوص یا ماسک را در اختیار ما نمی‌گذارند. این در حالی است که بیمار علایم ابتلا را دارد. در جواب می‌گویند که مگر جواب کرونا مثبت است که لوازم مخصوص می‌خواهید؟ جالب این جا است که در بیمارستان‌های استان گیلان کیت تست کرونا وجود ندارد و جواب تست حداقل ۴۸ ساعت طول می‌کشد که از تهران برسد.»
این پرستار در پاسخ به این سوال که چرا نسبت به نبود تجهیزات که حق مسلم پرستاران است، اعتراض نمی‌کنید؟ می‌گوید: «ما نمی‌توانیم اعتراض کنیم. می‌گویند ما از دادستانی نامه داریم اسامی پرستارانی که ترک کار کرده‌اند را به فرمانداری ارایه دهیم تا اجازه کار در هیچ یک از بیمارستان‌های گیلان را نداشته باشند. این فقط بیمارستان ما نیست و این تهدیدها به همه بیمارستان‌های استان گفته شده است.»
تعداد کل مبتلایان به ویروس کرونا در گیلان براساس آمار رسمی تا پایان روز هفتم اسفند ۱۳۹۸، ۱۷ نفر اعلام شده است؛ عددی که یک پرستار دیگر که در درمانگاه «۱۷ شهریور» رشت کار می‌کند، آن را مضحک می‌خواند و به «ایران‌وایر» می‌گوید: «در چین بیمارانی که با سرفه یا تب یا گلو درد و یا تنگی نفس به مراکز درمانی مراجعه کنند، بلافاصله از آن‌ها تست کرونا گرفته می‌شود. در این مرحله بسیاری غربال می‌شوند و به راحتی می‌توان افرادی که کرونا یا یک آنفلوآنزا ساده دارند را جدا کرد.»
او مکثی می‌کند و در ادامه می‌گوید: «حالا در ایران تعداد کیت تشخیص کرونا محدود است. از کسانی که تب یا سرفه دارند، تست نمی‌گیرند. این درحالی است که مسوولان خیلی راحت می‌توانند تست کرونا بدهند! در مرحله اولیه خیلی از مبتلایان شناسایی نمی‌شوند. بعد از گذشت پیک اصلی تشخیص، وقتی حال بیمار خیلی بد شد و به تنگی نفس افتاد، تازه اجازه بستری می‌دهند و نمونه را برای تهران می‌فرستند. این آماری که اعلام می‌شود، مربوط به افرادی است که حال‌شان بد شده است و نیاز به بستری داشته‌اند. باور کنید خیلی‌ها کرونا دارند اما چون علایم خفیف است و تست گرفته نمی‌شود، تنها نقش ناقل را بازی می‌کنند؛ اتفاقی که در حال حاضر به عقیده من در گیلان دارد رخ می‌دهد. اگر از من بپرسید، می‌گویم تعداد مبتلایان به کرونا در گیلان چند صد نفر است و هم‌چنان در حال افزایش!» ایران وایر ۹اسفند
