خبرنگاران، فعالان حوزه محیط زیست، برخی نویسندگان و بازیگران فعال در شبکه‌های اجتماعی در چند روز گذشته تحت فشار شدید نهادهای امنیتی قرار گرفته‌اند.
یک منبع مطلع به «ایران‌وایر» می‌گوید: «از طرف اطلاعات سپاه پاسداران، برخی از فعالان و خبرنگارانی که در حمایت از فعالان محیطزیست بازداشتی و در اعتراض به آرای سنگین صادر شده دادگاه‌ها برای آنها مطلبی در شبکه‌های مجازی نوشته‌اند، احضار و تهدید شده‌اند.»
او می‌گوید اکثر این افراد به یکی از خانه‌های امن نهادهای امنیتی فراخوانده شده و بازجویان اطلاعات سپاه به آنها گفته‌اند اگر در شبکه‌های مجازی از احکام صادر شده توسط قوه قضاییه حمایت نکنند، به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» بازداشت می‌شوند.
به گفته این منبع مطلع، از آنها خواسته شده است چیزی شبیه «ندامت‌نامه» بنویسند.
صحت این گفته‌ها را می‌توان در متنی که «مژگان جمشیدی»، خبرنگار و فعال حوزه محیط زیست روز یک‌شنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۹ در توییتر خود منتشر کرد، یافت. او نوشته است: «چون در این کشور زندگی میکنم، تابع قانونم. اگر بعد از صدور رای دادگاه محیط زیستی‌ها در آبان ۹۸، توییت یا ریتوییتی داشتم که شائبه عدم احترام به رای دادگاه را ایجاد کرده، اصلاح میکنم که به رای دادگاه احترام میگذارم.»
این توییت با واکنش کاربران شبکه اجتماعی توییتر رو به رو شد و بسیاری متوجه تحت فشار قرار گرفتن این فعال محیط زیست شدند. یکی از کاربران شبکه‌های مجازی مثال معروفی را به عنوان کامنت در زیر این توییت نوشته است: «روزی یک مبارز به همسر خود گفت اگر دستگیر شدم و از زندان با خودکار قرمز برایت در نامه نوشتم اوضاع بسیار خوب است، معنی آن این است که اوضاع بد است. بعدها نامه‌‌ای به دست همسرش رسید و در آن نوشته بود سلام، حال من خوب و اوضاع بسیار خوب است، فقط مشکل این است که خودکار قرمز ندارم!»
کاربران دیگری هم در کامنت‌های همین توییت به موضوع نداشتن خودکار قرمز اشاره کرده‌اند.
مژگان جمشیدی یکی از منتقدان سر سخت بازداشت محیط‌زیستی‌ها بوده و بارها در شبکه‌های مجازی از بی‌گناهی همکارانش نوشته است. او بهمن ۱۳۹۸، پس از تایید حکم زندان فعالان بازداشتی محیط زیست، در توییترش نوشت: «حکم ۵۸ سال زندان برای #فعالان_محیطزیست در تجدیدنظر تایید شد! بی آنکه فرصتی برای دفاع داشته باشند. بعد ۲سال اتهام فسادفی الارض و جاسوسی و بازداشت، حالا اتهام‌شان شده همکاری با دول متخاصم! این است دستمزد بیش از دو دهه تلاش برای حفظ تنوع زیستی سرزمین مادری.»
حالا اما به نظر می‌رسد تحت فشار نهادهای امنیتی، مجبور به اصلاح حرف‌های خود شده است.
مشخص نیست نیروهای اطلاعات سپاه چرا در روزهای اخیر روزنامه‌نگاران و فعالان محیط زیست را تهدید کرده‌اند که پست‌های انتقادی خود را از بازداشت و دادگاه فعالان محیط زیستی پس بگیرند.
منبع آگاهی به «ایران‌وایر» می‌گوید: «به نظر می‌رسد فشار نهادهای امنیتی روی معترضان به احکام صادر شده برای فعالان محیط زیست بازداشتی بعد از انتشار ویدیوی برایان هوک درباره مراد طاهباز رخ داده است.»
اشاره او به ویدیویی است که روز دوشنبه ۱۹ خرداد در توییتر وزارت خارجه امریکا منتشر شد و در آن، «برایان هوک»، نماینده دولت امریکا در امور ایران در آن از جمهوری اسلامی خواست تا هر چه سریع‌تر «مراد طاهباز» را آزاد کند.
برایان هوک در این ویدیو، طاهباز را یک طرفدار شناخته شده حفظ محیط زیست معرفی می‌کند که به جرم فعالیت برای حفظ گونه‌های در معرض خطر انقراض، در ایران زندانی است.
هوک یادآوری می‌کند که فعالیت مراد طاهباز و همکارانش از سوی برنامه عمران سازمان ملل متحد در ایران مورد تحسین قرار گرفته و سازمان حفاظت از محیط زیست به آنها مجوز فعالیت در این زمینه را داده بود.
او از همه فعالان حقوق بشر می‌خواهد حکم مراد طاهباز را محکوم و خواستار آزادی هرچه سریع‌تر وی شوند.
مراد طاهباز، شهروند ایرانی امریکایی و از فعالان محیط زیست، به ۱۰ سال زندان محکوم شده است. او بهمن سال ۱۳۹۶ همراه با «نیلوفر بیاتی»، «هومن جوکار»، «سام رجبی»، «طاهر قدیریان»، «سپیده کاشانی»، «امیرحسین خالقی» و «عبدالرضا کوهپایه» بازداشت شد. آنها که همگی از فعالان محیط زیست هستند، بنا به ادعای قوه قضاییه، به اتهام «جاسوسی» بازداشت شدند؛ اتهامی که از سوی وزارت اطلاعات و رییس سازمان محیط زیست رد شده است. این فعالان محیط زیست بدون برگزاری دادگاه علنی و حق برخورداری از وکیل انتخابی، دو سال را بدون یک روز مرخصی در زندان «اوین» سپری کردند تا بهمن ۱۳۹۸ که در مجموع، حکم ۵۸ سال زندان برای آنها تایید شد. «کاووس سیدامامی»، یکی دیگر از فعالان محیط زیستی بازداشت شده بود که پس از چند روز بازداشت، جنازه‌اش با این ادعا که در زندان خودکشی کرده است، به خانواده‌اش تحویل داده شد. این ادعا از سوی خانواده و دوستان نزدیک سیدامامی همواره فاقد اعتبار عنوان شده است.
موضوع محکومیت فعالان محیط زیستی و اعتراض‌ها به احکام صادر شده علیه آنها تنها دغدغه این روزهای نیروهای امنیتی در فضای مجازی نبوده است، یک منبع آگاه از تحت فشار قرار گرفتن نویسندگان و مترجمانی که صفحات آنها در شبکه اینستاگرام مورد توجه قرار گرفته است، خبر می‌دهد: «نیروهای حراست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که اغلب همان ماموران اطلاعات سپاه هستند، چند نویسنده مطرح را احضار و از آنها به دلیل کامنت‌هایی که در زیر پست‌های اینستاگرامی خود گذاشته، سوال و جواب کرده‌اند. به آنها گفته شده است اگر در کامنت‌هایی که برای شما گذاشته میشود، هرگونه مطلبی باشد که طبق قانون، مجازات داشته و برخلاف منافع عموم و مصلحت نظام باشد، شما مجازات می‌شوید.»
او نام سه نفر از افرادی که این تذکر را دریافت کرده‌اند را هم عنوان می‌کند: «شهلا زرلکی و بیژن اشتری، دو نفر از کسانی هستند که از سوی وزارت ارشاد این تذکر را دریافت کرده‌اند.»
تغییراتی که در صفحه اینستاگرامی «شهلا زرلکی»، نویسنده و منتقد ادبی و «بیژن اشتری»، مترجم به وجود آمده است، می‌تواند موید گفته‌های منبع آگاه «ایران‌وایر» باشد.
بیژن اشتری در آخرین پستی که در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده، نوشته است : «دوستان عزیز اینستاگرامی‌ام! جهت اطلاع شما یادآور شوم من تصمیم گرفتم برای مدتی از فعالیت پیجم کم کنم. دلیلش هم این است که برخی از فالوورها برداشت‌های نادرست از پست‌های من می‌کنند و در کامنت‌هایشان بی‌محابا به شعار دادن و بعضا توهین کردن به مقامات و نهادهایی که طبق قانون توهین کردن به آنها جرم و مستوجب مجازات محسوب میشود، رو آورده‌اند. من بارها از این افراد خواهش وتمنا کرده‌‌ام که این کار را نکنند و اگر نظری دارند، به دور از هتاکی و توهین ابراز کنند. اما متاسفانه تلاش من بیهوده بوده است و این افراد به کار نادرست خود ادامه داده‌اند. به ویژه در روزهای اخیر که بر تعداد کامنت‌ها به شدت اضافه شده، مشکل مذکور حادتر شده. من واقعا توان چک کردن صدها کامنت در طول روز را ندارم. کارهای دیگری هم دارم که باید به آنها برسم. خاموش کردن کامنت‌ها را هم کار درستی نمیدانم چون هدفم از این پیج، گفتگو و تبادل آرا و نظرات است. به هر حال، چون طبق قانون جاری مملکتی که در آن زندگی میکنم، اینجانب مسئول و پاسخگوی کامنت‌های پیجم هستم و دوست ندارم برای خودم و دیگران مشکل و دردسر قانونی ایجاد شود، تصمیم گرفتم برای مدتی هم که شده از فعالیت پیجم کم کنم و چه بسا برای همیشه آن را تعطیل کنم. دلم براتون تنگ میشه اما واقعا چاره‌‌ای ندارم.»
بیش از ۲۷ هزار نفر صفحه این مترجم را در اینستاگرام دنبال می‌کنند.
شهلا زرلکی، نویسنده کتاب‌هایی مثل «زنان، دشتان و جنون ماهانه» و هم‌چنین «درخدمت و خیانت زنان» که در اینستاگرامش هم پست‌هایی با محوریت زنان منتشر می‌کرد و از زندگی خصوصی خود می‌نوشت، تمام عکس‌های بدون حجابش را از اینستاگرام حذف کرده و کامنت مخاطبان را بسته است. حدود ۲۱ هزار و ۵۰۰ نفر صفحه اینستاگرام شهلا زرلکی را فالو می‌کنند.
تماس‌های «ایران‌وایر» با این دو نویسنده بی‌نتیجه ماند. اما یکی دیگر از اهالی فرهنگ که این تذکر را دریافت کرده است ولی دوست ندارد نامش عنوان شود، می‌گوید: «من را احضار نکردند اما با واسطه این پیغام را رساندند که کامنت مخاطبان برایت دردسر درست می‌کند. ضمنا گفته بودند مواظب اظهار نظرهایت در صفحات مجازی باش چون موقع مجوز گرفتن برایت دردسر درست میشود.»
او نویسندگانی که بخش نظرات مخاطبان در شبکه‌های اجتماعی را بسته‌اند، محق می‌داند: «ما نمونه‌هایی را داشته‌ایم که به خاطر کامنت دیگران زیر پست‌هایشان بازداشت شده‌اند. پس این تذکر شوخی نیست. حتی اگر یادتان باشد، یکی از آنها که به خاطر کامنت در فیس‌بوک حبس گرفت، خودی بود.»
اشاره او به بازداشت «عبدالرضا داوری»، فعال رسانه‌ای و از حامیان «محمود احمدی‌نژاد» است. داوری در یک گفت‌وگو توضیح داده بود که به خاطر کامنت‌هایی که دیگران برای او در صفحه فیس‌بوک گذاشته بودند، با اتهاماتی نظیر «توهین به رهبری» و «تبلیغ علیه نظام»، به سه سال حبس محکوم شده است: «هر چه‌قدر توضیح دادم که کنترل کامنت‌ها در اختیار من نیست و در فیس‌بوک افراد مختلف و ناشناس می‌توانند کامنت بگذارند و در عین حال اگر متن‌های منتشر شدهٔ من بررسی شود، مشخص است که همیشه تلاش کردم طبق قانون متن‌هایم را منتشر کنم و این مطالب با روح مطالب من سازگار نیست، قبول نکردند.»
منبع آگاه «ایران‌وایر» می‌گوید در روزهای اخیر بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر که فوت «مرجان»، خواننده را تسلیت گفته‌اند نیز برخورد شده است و مورد تهدید قرار گرفته‌اند: «گفته بودند شما فوت یکی از افراد سازمان مجاهدین خلق را تسلیت گفته‌اید و منتظر عواقبش باشید.»
«بیژن بنفشه‌خواه» و «هانیه توسلی» از هنرمندانی هستند که برای فوت مرجان در اینستاگرام استوری و پست تسلیت گذاشته بودند. هر دو آنها در یک پست، با انتشار صفحه‌ای از نشریه «مجاهد» که نام هنرمندانی را که تسلیت گفته‌اند، در کنار «مریم رجوی»، از مسوولان رده بالای سازمان مجاهدین خلق آورده بود، از سازمان مجاهدین اعلام برائت و انزجار کرده‌اند. بیژن بنفشه‌خواه نوشته است : «بنده نمی‌دونستم خانم مرجان طرفدارِ مجاهدین بوده است. یک استوری پونزده ثانیه‌ای فقط گذاشتم از آهنگهای پنجاه سال پیششون. بدون هیچ ایموجی و کامنتی. حالا این گروه افراطیِ منفور از استوری بنده سوءاستفاده کرده، متاسفم. شما در ایران نه تنها یک نفر رو پیدا نمیکنید که طرفدار این گروه باشه، بلکه همه حس تنفر و انزجار دارند نسبت بهشون. بنده هم مثل شما ازشون بیزارم.»
در چند ماه گذشته بسیاری از روزنامه‌نگاران، وکلا و فعالان سیاسی و اجتماعی به خاطر نوشتن در فضای مجازی، با احضار، تهدید و بازداشت نیروهای امنیتی مواجه شده‌اند. یک یک روزنامه‌نگار که در یکی از نشریات دولتی کار می‌کند، به «ایران‌وایر» می‌گوید بارها از طرف مسوولان روزنامه احضار شده‌اند و به آنها بابت توییت‌ها و پست‌های اینستاگرامی تذکر داده شده است: «نوشتن درباره شلیک موشک سپاه به هواپیمای اوکراینی یا کشته شدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ با احضار نهادهای امنتی همراه بود. حتی پست‌های مربوط به کرونا هم برای روزنامه‌نگاران مشکل‌ساز شده است.»
او که در حوزه سیاست می‌نویسد، می‌گوید: «فضای ملتهب سیاسی باعث افزایش فشار نیروهای امنیتی بر فعالان رسانه‌ای و شبکه‌های مجازی شده است. مشکلات اقتصادی، اعتراضات آبان ۱۳۹۸ و کشته شدن معترضان، شلیک سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینی و شیوع کرونا و عدم پاسخ‌گویی مناسب حکومت در مورد این حوادث، مردم را ناامید کرده است. حکومت این را به خوبی می‌داند که هر لحظه ممکن است صبر مردم تمام شود، بنابراین از تمام ظرفیت خود برای فشار و سرکوب استفاده می‌کند.» ایران وایر ۲۸ خرداد
