سخنان مهدی نصیری درباره حجاب اگر چه در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته اما در فضای سیاسی تحرکی را ایجاد نکرده است. شاید به این دلیل که از سال‌ها پیش زمین بازی عوض شده است. در دوره فعالیت رسانه‌ای نصیری اما سخنان «فائزه هاشمی» درباره دوچرخه‌سواری زنان تا هفته‌ها موضوع بحث روزنامه‌ها و فضای سیاسی بود.
نصیری اولین روحانی درون حکومت نیست که این سخنان را بیان کرده است. پیش از او، «محمدرضا زائری» سخنان مشابهی را بیان کرده اما از دفتر رهبر جمهوری اسلامی «الزام اجتماعی و قانونی حجاب» به او اعلام شده بود.
زائری در یادداشتی که در «روزنامه شرق» منتشر شد، نوشته بود با این که موضع او درباره حجاب از سر جو زدگی نبوده و حاصل چند سال فکر و تامل عمیق و مشاهده است و به راحتی تغییر نمی‌کند اما نظر رهبری را فصل‌الخطاب می‌داند.
«حسن یوسفی اشکوری»، فعال ملی مذهبی نیز ۲۰ سال پیش به دلیل سخنانش درباره حجاب، ابتدا به اعدام و سپس به زندان محکوم شد.
تغییر فضا اما باعث شده است که مطرح کردن این سخنان هزینه کمتری داشته باشد و تلویزیون ایران نیز درباره آن میزگرد برگزار کند. هرچند تاثیر این سخنان در جامعه مانند دهه ۷۰ نیست. در ابتدای این دهه، موضوعاتی این چنینی و تغییر سبک زندگی مورد توجه بود. پس از دوم خرداد ۱۳۷۶، موضوعات سیاسی بیشتر مورد توجه قرار گرفتند و اینک توجهات به سمت اعتراضات اقتصادی است.
نصیری در سخنان خود تاکید کرده که حجاب از «ضروریات دین» است اما حکومت نباید آن را اجباری کند چرا که اجباری بودن خود یکی از عوامل تضعیف حجاب بوده است.
او میانگین عدم رعایت «حجاب شرعی» را ۷۰ درصد ذکر کرده و گفته است که همین درصد نیز با اجباری بودن حجاب مخالف هستند.
حسین سوزنچی، طرف مقابل نصیری در این مناظره، طلبه درس خارج و دانشیار دانشگاه باقرالعلوم است. او کتاب «حجاب در آیات و روایات» را نوشته که نقدی بر کتاب «حجاب شرعی درعصر پیامبر» است. سوزنچی هم‌چنین پیش از این با «امیرحسین ترکاشوند»، نویسنده این کتاب مناظره کرده است. ترکاشوند دین پژوهی است که از فقدان حجاب در معنای متعارف در زمان پیامبر اسلام سخن گفته است.
سوزنچی در مناظره با نصیری، موضوع حجاب را «سلامت اخلاقی» خوانده و گفته است همان‌طور که حکومت در برابر سلامت جسمی و مقابله با کرونا وظیفه دارد، درباره سلامت اخلاقی نیز وظیفه دارد. او گفته که حجاب امروز به تابلو و نماد اسلام تبدیل شده است.
سوزنچی البته افزوده است که اکثر مخالفان حجاب اجباری از بین افراد تحصیل کرده و ساکنان شهرهای بزرگ هستند.
یکی از دلایل توجه به این مناظره شاید عنوان سابق مهدی نصیری به عنوان مدیر مسوول روزنامه کیهان و پس از آن نشریه «صبح» است که به دوچرخه سواری زنان با تندترین ادبیات حمله می‌کرد.
مهدی نصیری که سال ۱۳۵۸ وارد حوزه علمیه قم شده بود، سال ۱۳۶۵ نماینده روزنامه کیهان در قم و سال ۱۳۶۶، دبیر سرویس مقالات این روزنامه شد. او سال ۱۳۶۷ به عضویت شورای سردبیری روزنامه درآمد و سپس در حالی که حدود ۲۵ سال سن داشت، سردبیر کیهان شد.
نصیری در سال ۱۳۷۰ با حکم آیت‌الله «علی خامنه‌ای»، مدیر مسوولی روزنامه کیهان را برعهده گرفت و سال ۱۳۷۴ از این روزنامه رفت و نشریه صبح را منتشر کرد. این نشریه در سال ۱۳۷۸ تعطیل شد و نصیری به حوزه بازگشت.
آن چیزی که شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته، سرخوردگی و انزوای او در حدود ۲۰ سال گذشته بوده است. نصیری هر چند در این مدت هم‌چنان با ساختار حاکمیت همراه بوده است اما برخی نظراتش تغییر یافته‌اند و از حدود دو سال قبل به فضای عمومی بازگشته است.
او نظریاتش درباره حجاب را در سال‌های اخیر نیز مطرح کرده بود.
از ابتدای اجباری شدن حجاب، علاوه بر گروهی که خود به حجاب اعتقاد نداشتند، گروه دیگری نیز در عین اعتقاد به حجاب، با اجباری بودن آن مخالف بودند؛ از جمله برخی از روحانیون مخالف «روح‌الله خمینی»، مثل آیت‌الله «رضا صدر»، برادر «امام موسی صدر» که در نوشته خود با عنوان در زندان ولایت فقیه اعلام کرده بود: «شنيدم زنانی كه زلف‌شان از روسرى بيرون آمده را جريمه مى‌كنند. در حالى كه در زمان حكومت محمد (ص) وعلى (ع) با هيچ زنى چنين نكردند. چرا با لباس پوشيدن مردم كار دارند؟ چرا اين نيروها را در اصلاحات به كار نمى‌برند؟! چرا بدين وسيله اسلام را مبغوض مى‌كنند؟! با آن كه پيشواى بزرگ اسلام فرموده آن‌چه كه مردم از اسلام مى‌پذيرند، بگویيد… با آن كه لباس خاصى در اسلام براى هيچ زن و مردى تعيين نشده است.»
با روی کار آمدن دولت «اکبر هاشمی رفسنجانی»، برخی از محدودیت‌ها درباره زنان کمتر و با تغییر در فضای فرهنگی، موضوع حجاب نیز به تعبیری شل‌تر شد. هر چند قوانین و مقررات تغییری جدی نداشتند. در این میان، پوشش و برخی از سخنان فائزه هاشمی، دختر رییس‌جمهور وقت، از جمله صحبت‌هایش در دفاع از دوچرخه سواری زنان، مدت‌ها فضای سیاسی را به خود مشغول کرده بود.
با پیروزی دولت محمد خاتمی نیز سخن گفتن درباره موضوع حجاب اجباری افزایش یافت. هرچند شدت تحولات سیاسی به گونه‌ای بود که سخنان مطرح شده در این باره نیز کمتر در فضای عمومی بازتاب یافتند.
حتی در فضای درگیری‌ها بر سر کنفرانس برلین ، سخنان حسن یوسفی اشکوری کمتر شنیده شد. او در نشست‌های جانبی کنفرانس برلین تاکید کرد که احکام اجتماعی اسلام، از جمله حجاب، تغییر پذیرند و حجاب امری فرهنگی است. همین سخنان یکی از دلایل صدور حکم اعدام برای او دردادگاه اولیه بود.
«محسن کدیور» در این مورد نوشت: «هیچ‌یک از مراجع قم از اجرای چنین حکمی حمایت نکردند. اگرچه از آرای نواندیشانه اشکوری هم دل خوشی نداشتند.»
در نهایت این حکم به پنج سال زندان تغییر پیدا کرد.
در این میان، روحانیونی که به نواندیشان دینی مشهورند نیز اجباری بودن حجاب را رد کرده و حتی برخی از آن‌ها حجاب سر و گردن را لازم نمی‌دانند. «احمد قابل» در کتاب احکام بانوان در شریعت محمدی پس از بررسی آیات، روایات و نظرات فقها، به این نتیجه دست یافته که پوشش بدن لازم است اما پوشش سر و گردن لازم نیست.
موضوع حجاب از دهه ۸۰ در منازعات انتخابات ریاست جمهوری نیز وارد شده است. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴، اختیاری بودن حجاب در سخنان «مصطفی معین» مطرح شد و اکبر هاشمی رفسنجانی نیز به صورت تلویحی به آن پرداخت. «محمود احمدی‌نژاد» نیز جمله مشهورش را که «آیا مشکل، موی جوانان ما است» را بیان کرد.
این رویه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ نیز ادامه یافت. طرف‌داران «مهدی کروبی»، از کاندیداهای این دوره، شعار «حجاب اختیاری حق زن ایرانی» را سر دادند. «میرحسین موسوی»، کاندیدای دیگر این انتخابات نیز در مصاحبه خود در «ٰروزنامه اطلاعات» اعلام کرد «گشت ارشاد» را جمع خواهد کرد.
هفت سال بعد نیز در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری، «حسین اشتری»، فرمانده نیروی انتظامی ایران گفت: «امروز شاهدیم که هر کسی در هر شهرستان می‌خواهد کاندیدا شود یا هر کس می‌خواهد در ریاست‌جمهوری شرکت کند، شعار می‌دهد که من گشت ارشاد را برمی‌دارم. اما مگر این شدنی است؟»
«حسن روحانی» نیز در سخنان خود گفته بود: «فرهنگ با ون، مینی‌بوس و پاسبان درست نمی‌شود.»
محمود احمدی‌نژاد نیز بعدها از برخورد گشت ارشاد انتقاد کرد.
با سخنان مهدی نصیری، بار دیگر موضوع حجاب اجباری مطرح شده است. او گفته که جمهوری اسلامی در مواردی مانند ماهواره، ویدیو و حضور زنان در ورزشگاه‌ها کوتاه آمده است و در این باره نیز با دادن هزینه‌های زیاد کوتاه خواهد آمد.
در مقابل اما گروهی از روحانیون حجاب را نماد جمهوری اسلامی می‌دانند و هر چند ممکن است به شل شدن آن راضی شوند اما تن به تغییر قوانین نخواهند داد. ایران وایر ۱۸ شهریور
