٣١ روز از مفقود شدن «بارزان مهینی»، «بهلول سیدانیفرد» و «اسعد سیدانیفرد»، سه کولبر اهل روستای «باوان سیلوانا»، از توابع منطقه مرزی «مرگور» ارومیه میگذرد. تلاشهای مردمی برای جستوجو و یافتن اثری از آنها بینتیجه ماندهاند.
این سه شهروند کرد، بامداد روز پنجشنبه ٢٣ دیماه ١٤٠٠ حین بازگشت از مرز ترکیه به خاک ایران، به علت بارش سنگین برف و کولاک شدید، در مناطق کوهستانی و ارتفاعات صعبالعبور مرزی میان ایران و ترکیه مفقود شدهاند.
***
کولبرهای مفقود شده چه کسانی هستند؟
بهلول (مهاجر) سیدانیفرد، ٤٤ ساله و دارای چهار فرزند، بارزان مهینی ١٩ ساله و خواهرزاده بهلول، اسعد سیدانیفرد نیز ٣٤ ساله و دارای چهار فرزند خردسال و پسرعموی بهلول سیدانیفرد سه کولبری هستند که بیش از یک ماه است مفقود شدهاند.
این سه کولبر در روستای «باوان» زندگی و کار میکردند و علاوه بر کارگری، کشاورزی و دامداری، به خاطر فقر و تنگدستی، به کولبری روی آورده بودند.
آخرین بار چه زمانی کولبران از خودشان خبر دادند؟
به گفته «جانان»، نام مستعار یکی از اهالی روستای باوان، این سه کولبر شامگاه چهارشنبه ٢٢ دی ١٤٠٠، قبل از حرکت از مرز ترکیه به ایران، مثل همیشه به خانوادههای خود خبر داده بودند که بامداد پنجشنبه به سوی باوان حرکت خواهند کرد.
او میگوید: «با توجه به این که پنجشنبه شب برف سنگینی میبارید و کولاک شدیدی بود، خبر بازنگشتن آنها اهالی روستا را به شدت نگران و برآشفته کرد چون میبایست ظهر یا نهایتا بعدازظهر پنجشنبه به باوان بازمیگشتند.»
عملیات جستوجو برای پیدا کردن کولبران از چه زمانی آغاز شد؟
به گفته جانان، شامگاه پنجشنبه ٢٣ دی سال جاری خانوادههای این سه کولبر و اهالی باوان به خاطر تاریکی هوا، کولاک شدید و بارش سنگین برف عملا نمیتوانستند اقدامی برای کمک و یا نجات آنها انجام دهند: «بنابراین، صبح روز جمعه بلافاصله به هنگ مرزی زیوه، وابسته به نیروهای مرزبانی آذربایجانغربی، اطلاعات سپاه پاسداران، اداره هلال احمر ارومیه و دیگر نهادهای مربوطه اطلاع دادیم که سه نفر از اهالی باوان حین بازگشت از مرز ترکیه به ایران مفقود شدهاند.»
او با اشاره به حمایت گسترده و همت کمنظیر اهالی باوان و ساکنان منطقه مرزی مرگور برای یافتن این سه کولبر به «ایرانوایر» میگوید: «پس از مطلع ساختن نهادهای دولتی، به همراه خانوادهها و اقوام این سه کولبر و دهها نفر اهالی باوان و روستاهای منطقه، صبح جمعه عملیات جستوجو در مسیر منتهی به دره بینار در منطقه مرزی مرگور را آغاز کردیم اما شدت کولاک و بارش سنگین برف مانع پیشروی و ادامه جستوجوی مردمی بود.»
جانان با شناختی که از منطقه مرزی مرگور ارومیه دارد، معتقد است این سه کولبر حین بازگشت از ترکیه به ایران، به احتمال بسیار قوی در دره بینار گیر افتاده باشند. چون تنها راه بازگشت و به نوعی، معبر اصلی رفتوآمد کولبران در این منطقه دره بینار و ارتفاعات آن است.
دره بینار واقع در منطقه مرزی مرگور ارومیه، در ادامه به روستای مرزی «گلیشم» منطقه «شمزینان» در کردستان ترکیه منتهی میشود.
گفتنی است که اقدامات خانوادههای این سه کولبر تنها محدود به جستوجو در دره بینار و ارتفاعات آن نبوده است. «سرهنگ» که نام مستعار یکی از اقوام بارزان مهینی است، در گفتوگو با «ایرانوایر» به تلاش خانوادههای این سه کولبر برای جستوجو و یافتن اثری از آنها در مناطق مرزی ترکیه اشاره کرد: «صبح جمعه حدود ۱۰ نفر از اعضای خانوادههای این سه کولبر، بلافاصله از مرز قانونی خود را به روستای گلیشم منطقه شمزینان ترکیه رساندند تا از طریق افرادی که این سه کولبر با آنها معامله میکردند، خبری کسب کنند.»
به گفته سرهنگ، کولبران منطقه مرگور ارومیه اغلب بار و کالاهای مورد نیازشان را از شخصی به نام «خالد» که یکی از روستاییان اهل گلیشم است، خریداری میکردند.
او درباره آخرین اطلاعات مربوط به این سه کولبر در آن سوی مرز ایران از قول خالد به «ایرانوایر» گفت: «هر سه کولبر بامداد چهارشنبه از گلیشم به سوی باوان حرکت کردند اما چون سیم کارت ترکیه برای تماس با من [خالد] نداشتند تا خبر عبورشان از مرز را بدهند، چند بیل با خودشان بردند که تحت عنوان علامت عبور از مرز، در یک نقطه خاص مرزی جا بگذارند.»
سرهنگ در ادامه اما به همکاری و تلاش جدی گروههای امدادی هلال احمر ترکیه برای یافتن کولبران مفقود شده اشاره کرد: «زمانی که به روستای گلیشم رسیدیم، شدت بارش برف و کولاک به قدری بود که عملا امکان جستوجو نبود. ناگزیر یک هفته منتظر ماندیم تا هوا اندکی مساعد شود. با وجود بارش سنگین برف و کولاک شدید اما واحدهای امدادی هلال احمر کشور ترکیه از تلاش برای یافتن این سه کولبر باز نایستادند و تقریبا تا مرز ایران را برفروبی کردند ولی متاسفانه اثری از آنها پیدا نبود و در نهایت به ایران بازگشتیم.»
آیا نهادهایی مثل هلال احمر هم برای یافتن کولبرها اقدامی کردهاند؟
این شهروند اهل روستای باوان با انتقاد شدید از نحوه عملکرد مسوولان و مقامات مربوطه ارومیه در قبال حادثه مفقود شدن این سه کولبر، به اقدامات بسیار سست اداره هلال احمر ارومیه در همین رابطه طی روزهای گذشته اشاره کرد: «هلال احمر جزو نهادهایی است که پس از مفقود شدن این سه کولبر، چند بار برای جستوجو و کشف اثری از آنها اقدام کرده اما به دلیل امکانات محدود جستوجو و برفروبی، تاکنون نتوانسته است به مسیر اصلی دره بینار وارد شود. از سوی دیگر، هلال احمر فقط یک دستگاه بلدوزر را به همراه ١٥ نفر از نیروهای امدادی به منطقه اعزام کرده و هربار هم با وزش یک باد خفیف، بلافاصله عملیات جستوجو را متوقف کرده است.»
جانان نیز به کمکاری و بیتوجهی مقامات و مسوولان اداری و نظامی ارومیه در قبال زندگی و مرگ شهروندان خود اشاره میکند و میگوید: ««فرمانداری ارومیه سه روز قبل به خانوادههای بهلول سیدانیفرد، بارزان مهینی و اسعد سیدانیفرد اعلام کرده که عملیات جستوجو برای یافتن این سه کولبر فعلا متوقف شده است و تا مساعده شدن هوا باید همچنان منتظر بمانند. این در حالی است که مقامات مربوطه دولتی در ارومیه از زمانی که این سه کولبر مفقود شدهاند، اگرچه به روستای باوان آمده و با خانوادههای آنها ملاقات کرده و وعده اقدام جدی دادهاند اما جملگی عملیات جستوجو را به مساعد شدن هوا منوط کردهاند.»
او در ادامه به حضور نیروهای سپاه در عملیات جستوجو اشاره میکند: «شماری از نیروهای مسلح سپاه پاسداران ارومیه در عملیات جستوجوی مردمی شرکت کردند. نیروهای سپاه پاسداران هنگام جستوجوی تیمهای امدادی مردمی، تا قسمتی از مسیر با تویوتاهای نظامی خود مردم را همراهی کردند و تا جایی که ماشینهایشان امکان حرکت داشتند، جلو آمدند. از آن به بعد دیگر جلو نیامده و مردم منطقه در عملیات جستوجو تقریبا تنها ماندند. زیادهروی نیست اگر بگویم سپاه پاسداران فقط نظارهگر بود.»
جانان در انتهای گفتوگو با اشاره به وضعیت نامساعد روحی و روانی خانوادههای این سه کولبر، به «ایرانوایر» میگوید: «در حال حاضر، خانوادههای داغدار این سه کولبر برای یافتن عزیزانشان در کنار تلاش مستمر اهالی منطقه و نیروهای امدادی مردمی، به همت و همکاری جدی نهادهای دولتی نیاز مبرم دارند.»
استانوایر 12.02.2022