در ادامه احضار و بازداشت شهروندان و فعالان کُرد به بهانه برگزاری و شرکت در مراسم مردمی نوروز در شهرها و روستاهای مختلف کردستان، طی دو روز اخیر دست‌کم ۱۵ شهروند، فعال و هنرمند کُرد در شهر سنندج به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران واقع در قرارگاه «شهرام‌فر» این شهر احضار و مورد بازجویی قرار گرفته‌اند.
بنا به اطلاع شبکه حقوق بشر کردستان از میان این افراد عادل نادری، هنرمند شناخته شده، امید اسدی و چند شهروند دیگر که به دلایل امنیتی نخواستند نام‌شان ذکر شود پس از چند ساعت بازجویی و گرفتن تعهد کتبی آزاد شدند، اما سامان میرکی و امید شیخی پش از احضار، بازداشت و در حال حاضر در بازداشتگاه این نهاد امنیتی-نظامی تحت بازجویی قرار دارند.
شبکه حقوق بشر کردستان پیشتر با انتشار گزارشی از بازداشت دست‌کم ۲۰ شهروند و فعال کُرد در جریان برگزاری مراسم مردمی نوروز سنندج خبر داده بود. بر اساس این گزارش روز دوشنبه ۱ فروردین به دنبال برگزاری مراسم نوروز در پارک کودک این شهر نیروهای یگان ویژه نیروی انتظامی با یورش به این مراسم اقدام به بازداشت دست‌کم ۲۰ شهروند و فعال کُرد کردند.
از میان بازداشت‌شدگان آرینا سلیمی (کودک ۱۵ ساله)، بتول اعظمی، طاهره شمشکی و بهرام بهرامی پس از یک روز با اخذ تعهد کتبی آزاد شدند. اما سهراب جلالی، آرمان سلیمی (پدر آرینا)، جمال اسدی، فواد عنایتی، سهند برزنجی، جمشید فرزی، عابد خورشیدی، آرش شکیبا، کیوان محمودی، خالد حسینی، آرش فداکار، کیهان کاکه‌خانی و فردین پیمانکار همچنان در بازداشت به سر می‌بردند.
خانواده‌های تعدادی از این بازداشت‌شدگان از انتقال این افراد به زندان مرکزی این شهر خبر دادند. یک منبع آگاه در این‌باره به شبکه حقوق بشر کردستان گفت: «چند نفر از بازداشت شدگان سنندج روز گذشته در یک تماس کوتاه تلفنی اعلام کرده‌اند به در زندان مرکزی سنندج منتقل شده‌اند. در دادگستری سنندج به خانواده این افراد اعلام شده است که روز شنبه پس از تفهیم اتهام این افراد وضعیت پرونده آنها مشخص خواهد شد.»
شبکه حقوق بشر کردستان پیشتر با انتشار گزارشی اعلام کرده بود که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در چند هفته گذشته با هدف ممانعت از برگزاری مراسم‌های مردمی نوروز در شهرها و روستاهای مختلف کردستان اقدام به احضار ده‌ها تن از برگزارکنندگان این مراسم‌ها کرده‌اند.
بر اساس این گزارش طی هفته‌های اخیر سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، اداره اطلاعات و حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی در شهرهای مختلف کردستان با احضار و بازجویی ده‌ها شهروند و فعال کُرد نسبت به برگزاری مراسم مردمی نوروز هشدار داده‌اند.
در این گزارش همچنین به حمله نیروهای انتظامی به مراسم مردمی نوروز در اشنویه و ضرب و شتم تعدادی از شرکت کنندگان و استفاده از گاز اشک‌آور برای متفرق کردن مردم، بازداشت دو شهروند کُرد در پیرانشهر به نام احمد رسولی و ساسان پاداش به دلیل شرکت در مراسم مردمی نوروز روستای «قلاته‌رش» و قطع برق روستای «نستان» سردشت با هدف جلوگیری از برگزاری مراسم نوروز در این روستا اشاره شده بود.
روز گذشته در اعتراض به احضار و بازداشت گسترده شهروندان و فعالان کُرد به دلیل برگزاری و شرکت در مراسم‌های مردمی نوروز، جمعی از فعالان سیاسی و مدنی کُرد در داخل کشور در بیانیه‌ایی که نسحه‌ایی از آن برای انتشار در اختیار شبکه حقوق بشر کردستان قرار داده شده است، ضمن اعتراض به محدودیت‌ها و سرکوب‌های اعمال شده در جریان برگزاری مراسم‌های نوروزی از طرف حکومت و تاکید بر حق افراد در حفظ و برگزاری مناسک فرهنگی، خواستار آزادی بازداشت‌شدگان اخیر شدند.
در بخش پایانی این بیانیه آمده است: «ما جمعی از فعالان سیاسی و مدنی و فرهنگی کردستان از نهادهای مسئول در این قضیه می‌خواهیم ضمن دلجویی از تمامی آنان و تغییر رویکرد نسبت به حقوق فرهنگی انسان و رفع محدودیت‌های رسمی و غیررسمی ایجاد شده هر چه زودتر زمینه آزادی افراد بازداشت شده را فراهم نمایند و خانواده‌های آنان را در این روزهای ابتدای سال شاد نمایند.»
طی سال‌های اخیر برگزاری مراسم نوروز به صورت عمومی در شهرها و روستاهای کردستان با استقبال گسترده مردم روبرو شده است. اما نهادهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران همواره سعی در جلوگیری یا اختلال در برگزاری این مراسم‌ها داشته‌اند. هرچند طی دو سال اخیر همه‌گیری ویروس کرونا مانع از برگزاری گسترده مراسم‌های مردمی نوروز در شهرها و روستاهای کردستان شد، اما امسال مجددا شاهد برگزاری جشن‌های متعددی بودیم.
بنا به اطلاع شبکه حقوق بشر کردستان، نهادهای دولتی در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و ایلام برگزاری هرگونه مراسم عمومی به مناسبت نوروز را منوط به اخذ مجوز از فرمانداری‌ها کردند. در جریان اخذ مجوز برگزارکنندگان مجبور به امضای تعهدنامه‌ایی مبنی بر عدم از استفاده از سمبل‌های کُردی از قبلی جامانه، روسری سفید و گل سرخ و عدم پخش موسیقی‌های شاد و حماسی و رقص مختلط زنان و مردان در این مراسم‌ها شدند. همچنین در این تعهدنامه از برگزارکنندگان خواسته شده بود در این مراسم‌ها از پرچم‌ها و نمادهای جمهوری اسلامی ایران استفاده کنند.
هرچند امسال در نتیجه فشارهای نهادهای دولتی و امنیتی در بسیاری از شهرها و روستاهای کردستان مراسم نوروز لغو شد اما با این وجود گروه‌های خودسازمان یافته مردمی توانستد در شکل گسترده‌ایی اقدام به برگزاری مراسم‌های مردمی نوروز کنند. بر اساس گزارش‌های رسیده به شبکه حقوق بشر کردستان تا کنون حداقل در ۲۵ شهر و روستا در استان‌ها آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه این مراسم‌ها با حضور گسترده مردم برگزار شده است و طی روزهای آینده نیز این مراسم‌ها در شهرها و روستاهای دیگر همچنان ادامه خواهد داشت.
طی روزهای اخیر انتشار فیلم‌ها و عکس‌های مراسم‌های مردمی نوروز در کردستان در شبکه‌های اجتماعی که نشان دهنده حضور گسترده مردمی همراه با برافروختن آتش، اجرای موسیقی و رقص دسته‌جمعی در این جشن‌هاست، مورد توجه گسترده قرار گرفته است…
حقوق بشر کردستان ۱۴۰۱-۰۱-۰۵
